آموزش عالی در میانه تعارض‌های شغل گرایی جدید و حرفه گرایی مدنی و مردم مدار

آموزش عالی در جامعه معاصر از سوی دو گرایش متعارض به‌سوی شغل گرایی و حرفه گرایی کشیده می شود. این مقاله با تفکیک مفاهیم حرفه و شغل به بررسی ریشه‌های شغل گرایی و حرفه گرایی در دوران مدرن و نسبت آن‌ها با آموزش عالی می پردازد. پس‌ازاین مرور مفهومی، تاثیر تحولات دهه‌های پایانی قرن بیستم بر پیدایش دو مفهوم شغل گرایی و حرفه گرایی بررسی می‌شود. هدف این مقاله واکاوی در ابعاد مختلف حرفه گرایی جدید و بررسی پیامدهای این مفهوم در سازمان اجتماعی و محتوای معرفتی حرفه‌ها در آینده نزدیک است. به این دلیل مفاهیم حرفه گرایی جدید و سیاست حرفه گرایی و انواع مدل های مرتبط با آن مطرح می‌شوند و سرانجام مدل چهاروجهی و تعاملی حرفه گرایی به بحث گذاشته می شود.نتیجه گیری نهایی مقاله بر اهمیت حرفه گرایی جدید در برابر شکل‌گرایی جدید تاکید دارد. شکل‌گرایی جدید تحت تاثیر ضرورت‌های تازه، آموزش را با تهدید گسترش رویه‌های مکانیکی، فایده‌گرایی و کمیت گرایی صرف و دانش‌آموختگان را نیز با تهدید گسترش رویکردهای غیر انتقادی، تک ساحتی و تکنسین مآبی مواجه ساخته است که نتیجه آن فراموش کردن علم و حرفه به‌مثابه مجموعه‌ای از ارزش‌های شخصی، میان شخصی، اجتماعی و سیاسی است. این مقاله برای پاسخ گویی به نیازهای چندگانه و ازجمله ایجاد توازن بین کار و زندگی، فرهنگ و دانش، اصلاح برنامه‌های آموزشی در سطوح مختلف ازجمله آموزش عالی را برای ترکیب دو جریان آموزش عمومی با تاکید بر ارزش‌های انسان‌گرایانه و مدنی و آموزش حرفه‌ای با تاکید بر ارزش‌های شغلی را ضروری می‌داند. موضوع پایانی مقاله ارایه راهبردهای خاص به‌منظور گسترش حرفه گرایی جدید، به‌ویژه در رشته‌های علوم انسانی و با تاکید بر تقویت رابطه حرفه‌ها با مردم می‌باشد.