الگوی کارآفرینی اجتماعی در آموزش عالی

هدف: کارآفرینی‌ اجتماعی‌ برای ایجاد تغییرات اجتماعی‌ و برای پاسخ‌ به‌ تغییرات مداوم اجتماعی‌ حیاتی‌ است‌. توجه‌ به‌ این‌ مفهوم در فضای کشور به‌ویژه نظام آموزش عالی ضرورت دارد، چراکه گذر از اقتصاد ملی‌ به‌ اقتصاد جهانی‌، دانشگاه‌ها را نیز تحت تاثیر قرار داده است‌ و این‌ روند رو به‌ رشد و توسعه‌ جهانی‌ و ضرورت هماهنگی‌ با این‌ رشد، بیش‌ از گذشته‌ جایگاه کارآفرینی‌ را در دانشگاه‌ها ارتقاء داده است. ‌مسئله‌ اساسی‌ در خصوص کارآفرینی‌ دانشگاه‌ها این‌ است‌ که‌ اعضای دانشگاه در چه‌ بستر و محیطی‌ می‌توانند اقدام به‌ فعالیت‌های کارآفرینانه‌ نمایند؛ بنابراین داشتن الگوی جامعی جهت تقویت کارآفرینی اجتماعی در نظام آموزش عالی که همه ابعاد آن را دربرگرفته و راهکارهای متناسبی جهت اجرا ارائه دهد، می‌تواند راهگشا باشد.روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و توسعه‌ای و از نظر ماهیت داده‌ها، کیفی است. برای انجام این پژوهش از روش مدل‌سازی ساختاری تفسیری استفاده شده است. به‌منظور نهایی کردن عوامل شکل‌دهنده کارآفرینی اجتماعی نظام آموزش عالی و رتبه‌بندی و بررسی ارتباط مفهومی بین عوامل از مصاحبه با خبرگان با هدایت کلیات و به‌صورت نیمه ساختاریافته استفاده شد. مشارکت‌کنندگان در این تحقیق، اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌های اراک، قم و تهران هستند که نمونه‌برداری به‌صورت نظری انجام شد و با دستیابی به معیار کفایت نظری داده‌ها در مجموع با 13 نفر از اعضای هیئت‌علمی مصاحبه گردید.یافته‌ها: عوامل تشکیل‌دهنده کارآفرینی اجتماعی در 9 بُعد شناسایی شد و در 5 سطح طبقه‌بندی و نحوه ارتباط آن‌ها تعیین گردید. همچنین با استفاده از تحلیل micmac نوع متغیر‌ها خوشه‌بندی شد. بر این اساس کاهش رشد اقتصادی و معضلات اجتماعی در خوشه محرک، عوامل روابط اجتماعی، ارزش سازی اجتماعی، نوآوری برای عموم، دانشگاه کارآفرین، تحریک رشد از طریق کارآفرینی و دگرگونی‌هایی در ساختار دانشگاه در خوشه پیوندی و عامل رشد اقتصادی و اجتماعی در خوشه وابسته قرار گرفتند.نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه تحقق کارآفرینی‌ اجتماعی‌ می‌تواند به سرعت‌ دادن روند پیشرفت‌ کمک‌ کند، پیشنهاد می‌گردد فرهنگ کارآفرینی اجتماعی در نظام آموزش عالی بین دانشگاهیان نهادینه شده، بر مسئولیت اجتماعی دانشگاهیان تاکید شود، با حاکمیت‌ مناسب‌، حمایت‌های قانونی‌، قوانین و مقررات و آئین‌نامه‌های تسهیل‌گر، زمینه کارآفرینی اجتماعی در دانشگاه‌ها فراهم گردد، سیاست‌های مالیاتی‌ و تسهیلات جهت حمایت از کارآفرینان دانشگاهی متناسب‌سازی شود، ارتباط دانشگاه با صنعت و جامعه تقویت گردد و آینده‌نگری در تدوین سیاست‌های آموزش عالی با نگاه کارآفرینی و توسعه زیست‌بوم کارآفرینی دانشگاهی لحاظ شود. 

the social entrepreneurship model in higher education

objective: social entrepreneurship is vital for creating social changes. it is necessary to pay attention to this concept in the country, especially in higher education system. because the transition from a national economy to a global economy has also affected universities, and this growing trend have promoted the position of entrepreneurship in universities more than before. the fundamental issue regarding to university entrepreneurship is in what context and environment university members can undertake entrepreneurial activities. therefore, having a comprehensive model to strengthen social entrepreneurship in higher education system that encompasses all its dimensions and provides appropriate solutions for implementation can be a solution.method: the present study is applied and developmental in terms of purpose and qualitative in terms of the nature of the data. the interpretive structural modeling method was used to conduct this research. in order to finalize the factors that shape social entrepreneurship in the higher education system and to rank and examine the conceptual relationship between the factors, semi-structured interviews with experts were used. the statistical population of this research was composed of faculty members of arak, qom, and tehran universities, and sampling from the statistical population was done theoretically, and upon the criterion of achieving the theoretical adequacy of the data, a total of 13 faculty members were interviewed.results: the factors that form social entrepreneurship were identified in 9 dimensions and were classified in 5 levels and their relationship was determined. also, the type of variables was clustered using micmac analysis. accordingly, the decline in economic growth and social problems were placed in the driving cluster, social relations, social value creation, innovation for the public, entrepreneurial university, stimulating growth through entrepreneurship, and changes in the university structure were placed in the linked cluster, and the economic and social growth factor was placed in the dependent cluster.conclusion: realization of social entrepreneurship can help speed up the progress process, it is suggested that the culture of social entrepreneurship be institutionalized in the higher education system, the social responsibility of academics be emphasized, the context for social entrepreneurship be provided in universities with appropriate governance, legal support, facilitating laws and regulations, tax policies and facilities be tailored to support academic entrepreneurs, the relationship between the university and industry and society be strengthened, and foresight be taken into account in formulating higher education policies with an entrepreneurial perspective and the development of the university entrepreneurial ecosystem.