اشتغال‌پذیری و اکوسیستم توسعه انسانی؛ مبانی نظری و تحلیل داده‌های دانش‌آموختگان علوم پایه

مسئله: اکوسیستم توسعه انسانی به شبکه‌ای از ذی‌نفعان متنوع اتلاق می‌شود که در یک زیست‌بوم مناسب در تعامل پویا با یکدیگر شبکه‌ پویایی از توانش‌های انسانی را ایجاد؛ و به‌طور مستمر کیفیت زندگی مردم را بهبود می‌بخشند. سطح هریک از توانش‌های یادشده و میزان تاثیراتشان بر یکدیگر نقش اساسی در کارآمدی و پایداری اکوسیستم توسعه انسانی دارند. توانش‌های فردی و اشتغال‌پذیری دو گروه مهم از عناصر شبکه توانش‌های انسانی هستند که سطح و تاثیرات متقابلشان نقش کلیدی در توسعه انسانی دارند؛ درحالی‌که وضعیت آن‌ها در اقتصاد ایران شناخته‌شده نیست و خلا دانایی شدیداً احساس می‌شود. هدف: با توجه به مسئله بالا، هدف مقاله حاضر تحلیل وضعیت و رابطه توانش‌های دانش‌آموختگان آموزش عالی در اقتصاد ایران بوده است. روش پژوهش: برای دستیابی به هدف یادشده از روش توصیفی-تحلیلی، داده‌های میدانی دریافت شده از یک نمونه 1461 نفری از دانش‌آموختگان علوم پایه در سال‌های 1397 و 1399 از دانشگاه‌های دولتی ایران و تکنیک شبکه‌های عصبی مصنوعی استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج تحلیل‌ها نشان می‌دهند که هیچ‌یک از توانش‌های فردی (عمومی، یادگیری، اجتماعی، مدیریتی و عملیاتی) دانش‌آموختگان علوم پایه تاثیر معنی‌داری بر اشتغال‌پذیری آن‌ها ندارند. همچنین، اشتغال پذیری دانش‌آموختگان علوم پایه کمکی معنی‌داری به توسعه توانش‌های فردی نمی‌کنند؛ اما توانش‌های فردی دانش‌آموختگان علوم پایه به به‌طور معنی‌داری (هرچند ضعیف) یکدیگر را تحت تاثیر قرار می‌دهند و به یکدیگر کمک می‌کنند. نتیجه‌گیری: بنابراین، در اقتصاد ایران شبکه توانش‌های دانش‌آموختگان علوم پایه بسیار سست و اکوسیستم عالی توسعه انسانی در این حوزه ناکارآمد و ناپایدار است.

employability and human development ecosystemtheoretical foundations and data analysis of basic science graduates

problem: human development ecosystem refers to a network of diverse stakeholders that create a dynamic network of human capabilities in a suitable environment in dynamic interaction with each other, and continuously improve the quality of people’s lives. the level of each of the mentioned capabilities and the extent of their effects on each other play a fundamental role in the efficiency and sustainability of the human development ecosystem. individual capabilities and employability are two important groups of elements of the network of human abilities, whose level and mutual effects play a key role in human development. while their status in iran’s economy is not known and the knowledge gap is strongly felt.purpose: considering the above issue, the aim of this article is to analyze the situation and the relationship between capabilities of the graduates of higher education in iran’s economy.methodology: in order to achieve the mentioned goal of the descriptive-analytical method, the field data received from a sample of 1461 students of basic sciences in 2013 and 2014 from iran’s state universities and was analyzed by artificial neural networks technique. results: the results of the analysis show that none of the individual capabilities (general, learning, social, managerial and operational) of basic science graduates have a significant effect on their employability. also, the employability of basic science graduates does not contribute significantly to the development of individual abilities. however, the individual capabilities of basic science graduates significantly (although weakly) affect each other and help each other.conclusion: therefore, in iran’s economy, the capability network of basic science graduates is very weak, and the ecosystem of human development in this field is inefficient and unstable.