شناسایی و تثبیت خاک‌های واگرا: مطالعه موردی کانال انتقال آب سیمین دشت-گرمسار

وجود املاح در بعضی از خاک های ریزدانه رسی باعث ایجاد پدیده ی واگرایی در این خاک ها می شود. عدم شناسایی دقیق رس های واگرا خسارات و خرابی هایی را به دنبال خواهد دشت زیرا ذرات خاک های رسی واگرا تحت شرایط خاصی متفرق شده و به سرعت شسته می شوند. در منطقه ی سیمین دشت (واقع در استان سمنان)، برخی از سازه های هیدرولیکی به علت قرارگیری بر روی این نوع خاک ها دچار آسیب های جدی شده اند. از اینرو در این تحقیق به بررسی خاک های اطراف کانال انتقال آب در منطقه ی مذکور و ارزیابی میزان واگرایی این خاک ها پرداخته و در نهایت روش های اصلاح این خاک ها پیشنهاد شده است. بدین منظور نمونه هایی از خاک محل تهیه و پس از تعیین مشخصات خاک، نمونه های مذکور تحت آزمایش های کرامب، هیدرومتری دوگانه و تست های شیمیایی قرار گرفتند. نتایج حاصل بیانگر واگرایی خاک این منطقه به خصوص در اطراف کانال انتقال آب سیمین دشت بوده است. در این تحقیق تاثیر افزودن سیمان، آهک و آلومینیوم نیترات بر کاهش واگرایی نمونه های خاک با انجام آزمایش های پین هول مورد بررسی واقع شد. نتایج آزمایش های انجام شده بر روی نمونه های اصلاح شده نشان داده که افزودن %5 سیمان، یا %5 آهک (بدون برطرف شدن کامل پدیده آبشستگی)، یا %3 آلومینیوم نیترات به خاک بسیار واگرا، و همچنین افزودن %3 سیمان، یا %5 آهک، یا %3 آلومینیوم نیترات به خاک واگرای این منطقه، موجب تثبیت آن خواهد شد.