ارزیابی پتانسیل آلودگی آبخوان دزفول اندیمشک شمالی با تاکید بر آسیب‌پذیری ذاتی و ویژه

یکی از روش‌های مناسب برای جلوگیری از آلودگی آب‌های زیرزمینی، شناسایی مناطق آسیب‌پذیر آبخوان است. دشت دزفول اندیمشک دارای دو لندفیل با عدم رعایت استاندارهای کامل در دفن زباله و یک رودخانه تغذیه کنندهی آبخوان است که می‌توانند آلایندهای بالقوه برای آبخوان باشند، لذا ارزیابی پتانسیل آلودگی در این آبخوان، موضوعی ضروری و قابل توجه است. جهت تحقق این هدف برای نخستین‌بار در این منطقه ارزیابی پتانسیل آلودگی آبخوان با تکیه بر آسیب‌پذیری ذاتی (drastic) و آسیب‌پذیری ویژه (dlr) انجام شد و در نهایت پتانسیل آلودگی (pc) در منطقه ارزیابی گردید. براساس نتایج مقدار شاخص آسیب‌پذیری ذاتی از 106 تا 162 متغیر است و دارای دو رده آسیب‌پذیری متوسط و زیاد است به‌طوری که آسیب‌پذیری زیاد مربوط به حاشیه غربی دشت و نزدیک به خروجی دشت و همچنین در میانه دشت با روند شمال شرقی - جنوب غربی است و آسیب‌پذیری کم مربوط به شمال و جنوب منطقه است. مقدار شاخص آسیب‌پذیری ویژه از 25 تا 75 متغیر است که براساس نظر کارشناسی در دو رده‌ی آسیب‌پذیری کم و متوسط قرار می‌گیرد. بیشترین آسیب‌پذیری ذاتی در میانه دشت و در اطراف رودخانه دز است. براساس نتایج، پتانسیل آلودگی (pc) آبخوان، بین 130 تا 207 متغیر است که ناشی از هر دو نوع آسیب‌پذیری ویژه و ذاتی است و در سه رده‌‌ی متوسط، زیاد و خیلی زیاد قرار می‌گیرد که عمدتاً متاثر از عوامل، رودخانه، کاربری اراضی، خاک و هدایت هیدرولیکی است.

assessment of the contamination potential in the northern dezful-andimeshk aquifer with emphasis on intrinsic and specific vulnerability

one of the appropriate ways to prevent groundwater pollution is to identify vulnerable aquifer areas. the dezful-andimeshk plain has two landfills that do not comply with the necessary standards for waste disposal and a river that recharges the aquifer, which can be potential pollutants for the aquifer. therefore, evaluating the pollution potential of this aquifer is considered a necessity. to achieve this goal, for the first time in this area, the assessment of the aquifer pollution potential was carried out based on the intrinsic vulnerability (drastic) and specific vulnerability (dlr), and finally, the potential contamination (pc) in the region was evaluated.. based on the results, the value of the inherent vulnerability index ranges from 106 to 162 and has two vulnerability classes: moderate and high. the high vulnerability is related to the western margin of the plain and near the outlet of the plain, as well as in the middle of the plain with a northeast-southwest trend. the low vulnerability is associated with the northern and southern parts of the region. the specific vulnerability index ranges from 25 to 75, which, based on expert opinion, is classified into two classes: low and medium vulnerability. the highest intrinsic vulnerability is in the middle of the plain and around the dez river. according to the results, the aquifer’s pc ranges from 130 to 207 due to specific and intrinsic vulnerabilities. it is classified into three classes: medium, high, and very high, mainly affected by the river, land use, soil, and hydraulic conductivity.