مدل سازی کمی و کیفی سیستم پویای مخزن سد چند منظوره با استفاده از نرم‌افزار vensim به روش شبیه‌سازی احتمالی

بر اساس شرایط آب و هوایی ایران و کمبود منابع آبی، طرح‌ های سدسازی اهمیت ویژه‌ ای در توسعه و پیشرفت کشور دارند. مدیریت منابع آبی بر اساس پویایی سیستم‌ ها قادر است سیستم‌ های پیچیده منابع آب را شبیه‌ سازی نماید. این مدل در شبیه سازی منابع آب دارای قابلیت های مختلف از قبیل افزایش سرعت در توسعه مدل، قابلیت توسعه گروهی مدل، ارتباط موثر با نتایج و افزایش اعتماد به مدل در اثر مشارکت کاربر می باشد. در این تحقیق مدل سیستم پویای سد چند منظوره کمشک واقع در استان هرمزگان به روش شبیه‌ سازی احتمالی، شبیه سازی شده است. هدف از این مدل سازی تحقق نیازهای مختلف از سد (شرب، محیط زیست، صنعت و کشاورزی) پیش از ساخت آن  و بررسی شرایط کیفی مخزن می باشد. مطالعه نتایج مدل‌سازی کمی پس از محاسبه درصد سالانه و ماهانه تامین حجمی و زمانی نیازهای مختلف و منبع تامین آن‌ها انجام گرفت. نتایج حاکی از آن است که درصد تامین حجمی نیازهای شرب، محیط زیست، صنعت و کشاورزی سد به ترتیب 53.95، 02.95، 18.94 و 14.93  درصد می‌ باشد و درصد تامین زمانی نیاز های شرب، محیط زیست، صنعت و کشاورزی به ترتیب 19.95، 94.94، 67.93 و 19.92 درصد می‌ باشد که همگی در محدوده قابل قبول وزارت نیرو می ‌باشند. مدل‌سازی کیفی سد برای بدبینانه‌ ترین حالت ممکن با هدایت الکتریکی رواناب 3000 و دبی پایه 10000 میکروموس بر سانتی متر انجام گردید که بر این اساس حداکثر هدایت الکتریکی مخزن 11900 میکروموس بر سانتی متر محاسبه گردید. بر اساس این پژوهش مشخص گردید، با مدل سازی بر اساس شاخص های ارزیابی مدل شامل درصد تامین حجمی و درصد تامین زمانی نیازهای مختلف، به راحتی می ‌توان اثر سیاست های بهره برداری و مدیریتی را بر نحوه تعیین و تخصیص کمی، کیفی منابع آب مشاهده و بهینه ترین تصمیم را اتخاذ نمود.

quantitative and qualitative modeling of the dynamic system of the multi-purpose dam reservoir using vensim software by probabilistic simulation method

due to iran’s weather conditions and lack of water resources, dam construction projects are particularly important for the country’s development and progress. water resources management based on system dynamics is capable of simulating complex water resources systems. this model for the simulation of water resources has various capabilities, such as increasing the speed of model development, the possibility of group development of the model, effective communication of the results, and increasing confidence in the model through user participation. in this research, the model of the dynamic system of the multipurpose dam of qamshek in hormozgan province has been simulated using the probabilistic simulation method. the purpose of this modelling is to realize different needs of the dam (domestic, environmental, industrial and agricultural) before its construction and to check the quality conditions of the reservoir. the study of the results of the quantitative modelling was done after calculating the annual and monthly percentage of volumetric and temporal supply of different needs and their source of supply. the results show that the volumetric supply percentage of domestic, environmental, industrial and agricultural needs of the dam is 95.53, 95.02, 94.18 and 93.14% respectively, and the temporal supply percentage of domestic, environmental, industrial and agricultural needs is 95.19, 94.94, 93.67 and 92.91% respectively, which are all within the acceptable range of the ministry of energy. qualitative modelling of the dam was carried out for the most pessimistic case with a discharge electrical conductivity of 3000 and a base discharge of 10000 micromos/cm, on the basis of which the maximum electrical conductivity of the reservoir was calculated to be 11900 micromos/cm. based on this research, it was found that by modelling based on model evaluation indicators, including percentage of volume supply and percentage of time supply of different needs, it is easy to quantify the effect of exploitation and management policies on the way of determination and allocation. observed the quality of water resources and made the most optimal decision.