ارزیابی و پهنه بندی مکانی - زمانی خطر خشکسالی آب‌های زیرزمینی در آبخوان هشتگرد توسط شاخص منبع آب زیرزمینی

افت شدید سطح آب‌های زیرزمینی در اثر استخراج بی‌رویه در درازمدت باعث خشک‌ شدن جریان ‌های آب زیرزمینی می‌شود که به آن پدیده خشکسالی آب‌های زیرزمینی می‌گویند. بر این مبنا هدف این تحقیق بررسی روند تغییرات و کاهش سطح آب‌های زیرزمینی است که با پدیده خشکسالی آب‌های زیرزمینی مشخص می‌شود. در این راستا از شاخص منبع آب زیرزمینی (gri) برای ارزیابی شرایط خشکسالی آب‌های زیرزمینی و همچنین تجزیه‌وتحلیل الگوهای مکانی و زمانی آن بر مبنای داده‌های سطح آب زیرزمینی 21 چاه مشاهده‌ای در بازه سال‌های 1993 تا 2019 استفاده شد. جهت تولید نقشه‌های پهنه‌بندی، نرم‌افزار arcgis مورداستفاده قرار گرفت. یافته‌های تحقیق خشکسالی متوسط تا شدید را در مناطق خاصی از منطقه موردمطالعه از سال 2001 نشان می‌دهد. علاوه بر این، همان‌طور که توسط نقشه‌های پهنه‌بندی gri نشان داده شد، مناطق جنوبی و جنوب شرقی آبخوان حساسیت بیشتری نسبت به خشکسالی در مقایسه با سایر بخش‌های آن در طول بازه زمانی تعریف شده از خود نشان دادند. الگوی تغییرات مکانی - زمانی خشکسالی آب‌های زیرزمینی در آبخوان نشان می‌دهد به دنبال یک دوره خشکسالی متوسط از سال 2001 تا 2003، وضعیت آبخوان بهبود جزئی داشت و به‌طورکلی از سال 2001 تا 2010 شرایط پایداری برقرار شد، اما از سال 2011، وقوع خشکسالی تشدید شد و آبخوان در شرایط خشکسالی شدید تا بسیار شدید قرار گرفت. این شرایط نیاز به توجه دقیق و اجرای اقدامات مدیریتی را برجسته می‌کند. یکی از توصیه‌های این مطالعه استفاده از داده‌های ماهواره‌ای سطح آب‌های زیرزمینی برای ارزیابی پیشرفت خشکسالی و مقایسه آن با یافته‌های این تحقیق است. 

assessment and spatio-temporal zoning of groundwater drought risk in hashtgerd aquifer by groundwater resource index

a sharp drop in groundwater level as a result of indiscriminate extraction over a long period of time leads to the drying up of groundwater flows, which is called the phenomenon of groundwater drought. in this regard, this research aims to investigate the process of change and reduction of groundwater level, which is characterised by the phenomenon of groundwater drought. based on this, the groundwater resource index (gri) was used to evaluate the drought condition of groundwater and analyse its spatial and temporal patterns based on groundwater level data of 21 observation wells between 1993 and 2019. arcgis software was used to create zone maps. the results of the research show that certain areas of the study area have experienced moderate to severe drought since 2001. in addition, the gri zonation maps show that the southern and south-eastern regions of the aquifer have been more sensitive to drought than other parts of the aquifer during the defined period. the spatio-temporal pattern of groundwater drought in the aquifer shows that after a period of moderate drought from 2001 to 2003, the condition of the aquifer improved slightly, and generally stable conditions were established from 2001 to 2010, but since 2011, the occurrence of drought has intensified and the aquifer has been in severe to very severe drought conditions. these conditions highlight the need for careful attention and implementation of management measures. one of the study’s recommendations is to use satellite data on groundwater levels to assess the progress of the drought, and compare it with the findings of this study.