پایش تغییرات کیفی آب و خاک در مدفن زباله‌های شهری با استفاده از مطالعات ژئوفیزیکی و ژئوشیمیایی (مطالعه موردی: گندک دماوند)

مدیریت پسماند یکی از نیازهای اصلی هر جامعه بوده، که بسته به میزان تولید و ترکیب آن، دارای گزینه‌های مختلفی از جمله استفاده از دفن زباله است، که ویژگی‌های ساختگاه اولین و مهم‌ترین گام در انتخاب محل این مدفن زباله‌ ها می‌باشد و مستلزم ارزیابی‌های متعدد و مستمر آن‌ها بویژه مطالعات پایش آلودگی آب و خاک است. در این مقاله، مطالعات ژئوالکتریکی و ژئوشیمی جهت این پایش‌ ها در محدوده اراضی محل دپوی زباله در شهر دماوند مشتمل بر 24 سونداژ ژئوالکتریکی قائم با آرایه شلومبرگر در قالب 4 پروفیل در طی سه دوره زمانی انجام پذیرفت. همچنین تعداد 3 نمونه آب و 5 نمونه خاک و یک نمونه شیرابه نیز در طی دو دوره زمانی برداشت شده و برای آنالیز به آزمایشگاه ارسال شدند. نتایج آزمایش ‌ها نشان می‌ دهند که خاک در محل تجمع و دفن زباله‌ها تا عمق دو متری آلوده شده و این آلودگی بسمت جنوب در حال گسترش می‌باشد، اما وجود یک لایه سیمانته شده مانع از نفوذ شیرابه به اعماق پایین‌ ترگردیده و بدلیل سطح ایستابی نسبتاً عمیق، آب زیرزمینی نیز دچار آلودگی‌های فعلی و آتی نخواهد شد. همچنین زیاد بودن عمق سفره آب زیرزمینی، ضخامت ناحیه غیراشباع خاک، مدت زمان کوتاه دفن مواد، بارندگی کم و تبخیر تقریباً زیاد نیز باعث کاهش شیرابه تولیدی گردیده و ph آن در فصل خشک، قلیایی و در فصل مرطوب اسیدی شده است. در این محدوده در حال حاضر مقادیر ec، tds و سایر ترکیبات یونی و فلزی، پایین‌تر از حد مجاز استانداردها بوده و هیچ‌گونه آسیب زیست‌محیطی به دنبال نخواهند داشت. 

monitoring quality changes in water and soil at urban waste landfills with geophysical and geochemical analysis (case study: gandak damavand landfill)

waste management is a cornerstone of societal needs. the volume and composition of waste dictate the available disposal options, with landfill being a primary method. the selection of landfill sites is critically dependent on site characteristics and requires thorough and ongoing evaluation, particularly in the areas of water and soil contamination. this study started with geoelectrical and geochemical investigations in the vicinity of the landfill in the city of damavand. it included 24 geoelectric soundings using the schlumberger array, organized into 4 profiles covering three intervals. in parallel, three water samples, five soil samples and one leachate sample from two intervals were collected for laboratory analysis. analyses revealed soil contamination at the waste accumulation site to a depth of two meters with a southerly extent. in particular, a cementitious layer prevents leachate from penetrating deeper into the soil. this, together with a very deep groundwater table, ensures that groundwater contamination is currently and in the foreseeable future prevented. additional factors such as the depth of the groundwater table, the thickness of the unsaturated zone, the short life of the landfill, reduced rainfall and increased evaporation limit the volume of leachate. the ph of the leachate tends to be alkaline during dry periods and acidic during wet periods. currently, parameters such as ec, tds and various ionic and metallic concentrations remain within acceptable limits, ensuring minimal environmental impact.