بررسی تاثیر دوربین‌های ثبت تخلف سرعت در ایمنی شبکه جاده‌ای به کمک روش سری زمانی (مطالعه موردی: آزادراه تبریز – زنجان)

با توسعه سریع سیستم‌های آزادراهی و بزرگراهی، مساله ایمنی ترافیک به دلیل افزایش سرعت موجب نگرانی مردم و سیاست‌گذاران عرصه حمل‌ونقل شده است. محدودیت سرعت به‌عنوان یکی از متداول‌ترین شیوه‌های مدیریت راهها در زمینه ایمنی، نقشی موثر را در حفظ ایمنی مسافران ایفا می‌کند. بنابراین مطالعه در مورد اثرات کنترل ترافیک با اعمال محدودیت سرعت بر روی جاده‌ها (مخصوصاً آزادراه‌ها و بزرگراه‌ها)، از نظر علمی برای اطمینان از ایمنی مسافران و کارایی عملکردی ارزش قابل‌توجهی دارد. در این پژوهش، عملیات گردآوری، ثبت، چارچوب‌سازی و نرمال کردن داده‌ها توسط نرم‌افزار excel و جهت ساخت مدل سری زمانی نیز، از نرم‌افزار ibm spss استفاده شد. سپس در قالب یک مطالعه قبل و بعد، ابتدا با استفاده از روش سری زمانی، مدلسازی پیش‌بینی تصادفات جاده‌ای مسیر آزادراهی محور تبریز ‌ زنجان در سال طرح (سال حضور دوربین‌ها در مسیر) انجام پذیرفت، پس از آن با مقایسه نتایج به دست آمده از آن‌ها با داده‌های موجود، به میزان تاثیر دوربین‌های ثبت تخلف سرعت در کاهش مخاطرات این محور و بهبود ایمنی پرداخته شد. با مقایسه داده‌های سال طرح ( داده‌های واقعی و پیش‌بینی شده) و بررسی تاثیر دوربین‌ها در محور آزادراه برون‌شهری تبریز‌زنجان، ملاحظه شد که تعداد تصادفات فوتی تا 76 درصد کاهش یافت. تاثیرگذاری وجود دوربین‌های کنترل سرعت در کاهش تعداد تصادفات مقدار 5 درصد بود و متاسفانه تاثیر مثبتی بر روی تعداد تلفات جرحی نداشت و در بازه مورد مطالعه تلفات جرحی در این سال 38 درصد رشد را نشان می‌دهد. با بررسی داده‌های موجود از سال‌های پایه اول لغایت سال افق پیش‌رو مشاهده گردید که ارتقاء ایمنی جاده‌ها با افزودن طرح‌های مناسب امکان‌پذیر بوده و دوربین‌های کنترل سرعت در این محور عملکرد قابل قبولی را در جهت مدیریت ایمنی بجا گذاشته و هر سه پارامتر تعداد تصادفات، تعداد متوفیان و تعداد مجروحین، یک روند کاهشی داشتند.

investigation of speed cameras’ effects on road network safety by using time series (case study: tabriz - zanjan freeway)

traffic safety issues due to speed increase accompanied by the rapid development of freeway and highway systems have increased the concern of the people and transportation policymakers. speed limitation, as one of the most common safety measures, plays a unique role in protecting passenger safety. thus, studying the traffic control effect by applying the speed limit on roads (especially freeways and highways) is scientifically significant to ensure passenger safety and functional performance. in this paper, the time series method predicted road accidents on tabriz-zanjan freeway in the design year (presence date of the speed cameras). then by comparing the anticipated results with the actual data, the impact of speed cameras on this road has been investigated. before the modeling process, excel software performed data collection, recording, framing, and normalization operations, and ibm spss software was used to construct the time series model. after comparing the design year's data and examining the impact of cameras on this freeway, the number of fatal accidents decreased by 76%. the effect of speed cameras in reducing the number of crashes was negligible by 5%, and it did not have a positive impact on the number of injuries, and injuries increased by 38% this year. by investigating available data from base year until horizon year, it was observed that upgrading road safety has been possible by adding appropriate designs, and the speed cameras on this route have had acceptable performance. all three parameters (the number of crashes, deceases, and injuries) have decreased.