مطالعه تطبیقی و شناسایی عوامل موثر در ایجاد سفرهای اجباری برون‌شهری

مدل‌های ایجاد سفر اولین مرحله از مدل‌های چهار مرحله‌ای کلاسیک تقاضای سفر هستند که پیش‌بینی نادرست آن منجر به اتلاف منابع ملی و سطح سرویس نامطلوب زیرساخت‌ها می‌گردد. هدف از این پژوهش شناسایی عوامل موثر در ایجاد سفرهای برون‌شهری با اهداف اجباری و مقایسه برازش مدل‌های رگرسیون خطی، توبیت و پواسون با استفاده از داده‌های مبدا–مقصد سفر جاده‌ای سال 1394 سه استان خراسان رضوی، فارس و تهران است. نتایج نشانگر عملکرد بهتر یا یکسان مدل‌های رگرسیون خطی و توبیت در تمامی اهداف سفر است. برای تولید سفرهای تحصیلی متغیر تعداد خودرو تحت تملک (خانوارهای با بیش از دو وسیله نقلیه) و برای جذب سرانه مالکیت خودرو از اهمیت بالایی برخورداراست. همچنین متغیرهای سهم خانوارهای با بیش از 2 وسیله نقلیه و تعداد دانشجویان در سرانه مالکیت خودرو بیشترین تاثیر را بر تولید و جذب سفرهای تحصیلی برون‌شهری دارند. در تولید سفرهای کاری، سهم افراد در رده سنی 47-32 سال و در جذب، تعداد شاغلان در سرانه مالکیت خودرو بیشترین تاثیر را بر ایجاد سفرهای کاری دارند. جمعیت ناحیه در تولید سفرهای کاری و تحصیلی با علامت مثبت معنادار شده است اما تاثیر آن در تولید سفرهای تحصیلی حدود دو برابر است. متغیر تعداد شاغلان در سرانه مالکیت خودرو تاثیر مثبتی در جذب و تولید سفرهای کاری دارد ولیکن تاثیر این متغیر در جذب حدود 4 برابر تولید سفرهای کاری است. علاوه بر این، تاثیر چگالی کاربری مرتبط با هدف سفر در مدل‌های جذب متفاوت است به‌طوری‌که تاثیر چگالی صنعتی در جذب سفرهای کاری تقریباً دو برابر تاثیر چگالی آموزشی در جذب سفرهای تحصیلی است که می‌تواند نشانگر تمایل بیشتر افراد در انجام سفرهای کاری نسبت به سفرهای تحصیلی برون‌شهری باشد که می‌توان از این موضوع برای سیاست‌گذاری کاربری زمین در آینده استفاده نمود.

comparative study and identification of effectivefactors in interurban mandatory trip generation

trip generation is the first step in the conventional four-step transportation planningprocess, which, if incorrectly forecasted, leads to waste of national resources and poorinfrastructure performance. this paper aims to identify the influential factors of suburbantrip generation with mandatory purposes and compare the linear regression, tobit andpoisson regression models using the origin-destination travel data of khorasan, fars andtehran provinces in 2015. results show better or equal performance of linear regressionand tobit models in all trip purposes. the variable of households with more than twovehicles for educational trip production and car ownership per capita for educational tripattraction are significant. also, share of households with more than 2 vehicles and thenumber of students per capita multiplied by car ownership have the greatest impact on theproduction and attraction of suburban educational trips. the share of people aged between32-47 years and the number of employee per capita multiplied by car ownership have thegreatest impact on the production and attraction of work trips, respectively. the populationof a district is significant with a positive sign in trip production of work and educationaltrips, but its impact on the educational trips is twice as that of work. the number ofemployees multiplied by car ownership per capita has a positive effect on the attraction andproduction of work trips, but the effect on the attraction is about 4 times the production.furthermore, the effect of density related to the trip purpose varies in attraction models, sothat the effect of industrial density on work trip is almost twice the effect of educationaldensity on educational trips, which can indicate a greater propensity of people to conductsuburban work trips compared to educational ones which could be used as a policyimplication.