اثر نامتقارن نوسانات مثبت و منفی نرخ ارز بر سرمایه‌گذاری در بخش حمل‌ونقل

با توجه به اهمیت گسترش شبکه‌ی حمل‌ونقل و نقش آن در اقتصاد، سرمایه‌گذاری در این بخش نقش مهمی در رشد و شکوفایی اقتصاد کشور دارد. یکی از عوامل موثر بر سرمایه‌گذاری در بخش حمل‌ونقل نرخ ارز می‌باشد. برای بررسی شوک‌های نرخ ارز در ابتدا با استفاده از فیلتر هودریک- پرسکات، شوک‌های پیش‌بینی‌شده و شوک‌های پیش‌بینی‌نشده مثبت و منفی استخراج‌شده است. در ادامه در تصریح معادله سرمایه‌گذاری در بخش حمل‌ونقل علاوه بر لحاظ این شوک‌ها، تاثیر متغیرهای دیگر نظیر ارزش‌افزوده بخش حمل‌ونقل و نرخ بهره موردبررسی قرارگرفته است. برای این منظور با استفاده از الگوی خودبازگشتی با وقفه‌های توزیعی (ardl) و همچنین الگوی تصحیح خطا (ecm)، وجود رابطه بلندمدت و کوتاه‌مدت میان سرمایه‌گذاری در بخش حمل‌ونقل و عوامل موثر بر آن طی سال‌های 99- 1370 مورد ارزیابی قرارگرفته است. نتایج برآورد ضرایب کوتاه‌مدت و بلندمدت نشان می-دهد که ارزش‌افزوده بخش حمل‌ونقل تاثیر مثبتی بر سرمایه‌گذاری در بخش حمل‌ونقل دارد و نرخ بهره نیز تاثیر منفی بر سرمایه‌گذاری در بخش حمل‌ونقل دارد. همچنین نتایج نشان می‌دهد که شوک‌های پیش‌بینی‌شده نرخ ارز در کوتاه‌مدت و بلندمدت تاثیر مثبتی بر سرمایه‌گذاری در بخش حمل‌ونقل دارد. علاوه بر این شوک‌های مثبت پیش‌بینی‌نشده نرخ ارز نیز تاثیر منفی بر سرمایه‌گذاری در بخش حمل‌ونقل دارد و شوک‌های منفی نرخ ارز نیز تاثیر مثبتی بر سرمایه‌گذاری در بخش حمل‌ونقل در بلندمدت دارد. همچنین نتایج آزمون عدم تقارن شوک‌های مثبت و منفی نرخ ارز نشان می‌دهد که نرخ ارز اثرات نامتقارنی بر سرمایه‌گذاری در بخش حمل‌ونقل دارد.

asymmetric effect of positive and negative exchange rate fluctuations on investment in iran’s transportation sector

considering the importance of expanding the transportation network and its role in the economy, investment in this sector plays an important role in the growth and prosperity of the country’s economy. one of the factors influencing investment in the transportation sector is the exchange rate. to investigate the exchange rate shocks, initially, using hodrick-prescott filter, predicted shocks and unexpected positive and negative shocks have been extracted. further, in specifying the investment equation in the transportation sector, in addition to these shocks, the effect of other variables such as the added value of the transportation sector and the interest rate have been examined. for this purpose, using the auto-regressive distributed lag method (ardl) as well as the error correction model (ecm), the long-term and short-term relationship between investment in the transportation sector and the factors affecting it during the years 1370-1999 has been evaluated. the results of estimating the short-term and long-term coefficients show that the added value of the transportation sector has a positive effect on the investment in the transportation sector, and the interest rate has a negative effect on the investment in the transportation sector. also, the results show that the expected exchange rate shocks in the short and long term have a positive effect on investment in the transportation sector. in addition, unexpected positive exchange rate shocks also have a negative effect on investment in the transportation sector, and negative exchange rate shocks also have a positive effect on investment in the transportation sector in the long term.  also, the results of the asymmetry test of positive and negative exchange rate shocks show that the exchange rate has asymmetric effects on investment in the transportation sector.