ارزیابی رفتار سرعت رانندگان در جاده‌های دو طرفه کوهستانی

در کشور‌های در حال توسعه خطر وقوع تصادفات در جاده‌های کوهستانی به علّت طرح هندسی پیچیده بیش از جاده‌های معمولی است. بنابراین سازگاری طرح هندسی با انتظارات رانندگان نقش مهمی در کاهش تصادفات در این مناطق خواهد داشت. در این پژوهش دو راه کوهستانی دو خطه دو طرفه از استان‌های یزد و کرمان به عنوان مطالعه موردی انتخاب شد و سازگاری طرح در آن‌ها با استفاده از داده‌های سرعت بدست آمده از گوشی‌های هوشمند رانندگان مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور مفهوم جدیدی تحت عنوان المان بحرانی معرفی شد. المان بحرانی در واقع المانی از مسیر است که نرخ انحناء آن نسبت به المان‌های مجاور آن بیشتر ‌است. هر المان از مسیر مجموعه‌‌‌ای ‌از قوس‌ها با نرخ انحنا تقریبا مشابه و مسیر‌های مستقیم کوتاه مابین آن‌ها است. میزان کارایی این مفهوم با دو روش مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت. روش اوّل به کارگیری آزمون‌های فرض آماری و روش دوم بررسی ضریب همبستگی اسپیرمن بین تصادفات تعیین شده به روش بیزین و یک شاخص رایج سنجش سازگاری بود. ارزیابی آزمون‌های آماری نشان داد که فرض صفر برای کلیه المان‌های بحرانی تعریف شده در این دو مسیر رد شد و فرضیه کاهش سرعت در مجاورت المان بحرانی مورد تایید قرار گرفت. در نهایت بر اساس مفهوم ارائه شده و پروفیل سرعت عملکردی، مواردی جهت ارتقاء سازگاری طرح در جاده کوهستانی شرح داده شد.

evaluation of drivers’ speed behavior on mountainous rural highways

in developing countries, the crash risk on mountainous rural highways is higher than on non-mountainous rural highways due to their complex geometric design. thus, the consistency of geometric characteristics with drivers’ behavior plays a remarkable role in reducing crashes in these areas. in this study, two substandard mountainous rural highways of iran were selected to measure local design consistency based on continuous speed data collected by smartphone technology. the idea of employing critical elements was introduced to evaluate local design consistency. the critical element is an individual element with a higher ccr (curvature change rate) value compared to the ccr values of their adjacent elements. an individual element was defined as a curve or a group of curves with similar ccr values, and short tangents between each two curves. the efficiency of this concept was evaluated base on statistical hypothesis test and determining spearman rank coefficient between a popular design consistency indictor and expected rural highway crashes. the null hypothesis was rejected for all of the critical elements and it was confirmed that drivers reduce their speed when they face the critical element. finally, several concepts related to design consistency on mountainous rural highways were elaborated according to operating speed profiles.