زمان‌بندی مجدد قطارهای راه‌آهن شهری مبتنی بر تغییر الگوی توقفعبور در شرایط ازدحام مسافر

امروزه، راه‌آهن شهری نقش کلیدی در حمل‌ونقل عمومی شهرهای بزرگ ایفا می‌کند چراکه این نوع سیستم حمل‌ونقل در مقایسه با سایر شیوه‌های متداول حمل‌ونقل همگانی دارای ظرفیت حمل‌ونقل و راندمان بالا در ارائه خدمات به حجم قابل‌توجهی از مسافرین است. در این پژوهش، یک مدل بهینه‌سازی دوهدفه با تلفیق رویکرد زمانبندی مجدد و الگوی توقفعبور در شرایط ازدحام مسافر بعد از اتمام اختلال ارائه شده است. این مدل بر اساس نرخ ورود مسافر وابسته به زمان، جریان حرکت مسافرین را بر اساس برنامه زمان‌بندی شبیه‌سازی می‌کند. با توجه به پیچیدگی‌ مسائل زمان‌بندی مجدد حرکت قطارها، یک الگوریتم ابتکاری تولید جواب، مبتنی بر رویکرد تجزیه مسئله، ارائه گردید. اعتبارسنجی مدل زمانبندی مجدد به کمک آزمایش‌های عددی و بر اساس داده‌های عملیاتی از خطوط راه‌آهن شهری تهران و پکن انجام شده است. بر اساس نتایج مدل زمان‌بندی مجدد، با افزایش مجموع زمان سفر قطارها به میزان کمتر از 1% می‌توان ازدحام مسافرین در خط 5 راه‌آهن شهری تهران را حدود 35% کاهش داد. با توجه به ضرورت عکس‌العمل سریع بعد از اختلال، الگوریتم زمان‌بندی مجدد از کارایی لازم برخوردار است. نتایج تجربی نشان می‌دهد که حتی در مسائل با ابعاد بزرگ، رویکرد حل مسئله دارای کیفیت جواب مناسب و زمان محاسباتی قابل‌قبولی بوده که این موضوع نشان‌دهنده کارایی آن در برنامه‌ریزی مجدد قطارهای راه‌آهن شهری است.