تعیین تناسب بهینه انواع شیوه‌های حمل‌ونقل با استفاده از مدل جاپای بوم‌شناختی در شهر سنندج

یکی از موثرترین مدل های کمی و کیفی ارزیابی توسعه پایدار، مفهوم جاپای بوم‌شناختی است. افزایش تعداد وسایل نقلیه موتوری در شهر سنندج، ترافیک را به یکی از اصلی ترین معضلات این شهر از نظر پایین آمدن کیفیت محیط زیست تبدیل کرده است. در این تحقیق با بهره گیری از مدل جاپای بوم شناختی، میزان پایداری هرکدام از سیستم های حمل ‌و نقل شهر سنندج در سال 1395 مورد سنجش قرار گرفته و سپس مدل بهینه شبکه حمل و نقل برای سال 1405 ارائه شده است. مقایسه میزان جاپای سیستم های حمل ‌و نقل شهر سنندج با مقادیر استاندارد جهانی، حاکی از آن است که به‌جز اتوبوس، سایر وسایل حمل ‌و نقل شهر از میزان جاپای اکولوژیکی بیشتری نسبت به استاندارد برخوردار هستند. با توجه به تخمین جمعیتی حدود 457.390 نفر در سال 1405 و بر اساس محاسبات صورت گرفته درصد سهم وسایل نقلیه موتوری، شامل مینی بوس، اتوبوس، تاکسی، خودروهای شخصی و موتورسیکلت از جابه‌جایی مسافرین در سال 1405 با کمترین میزان جاپای بوم‌شناختی، به ترتیب برابر با 6.71، 57.02، 16.31، 19.08 و 0.88 درصد است. مزیت طرح پیشنهادی صرفه جویی در مصرف سوختهای فسیلی به میزان 16.132 لیتر و همچنین کاهش میزان تولید دی اکسید کربن به میزان 11 تن در سال است.

Optimized Transportation System for Sanandaj City Using Ecological Footprint Method

Ecological Footprint Assessment (EFA) is one of the methodologies attracted more attention at political, educational, and academic levels. The growth of Sanandaj population affects the traffic congestion which is a main problem of the city. This study addresses this gap as well enhances the environmental conditions by reducing fossil fuel consumption. For this purpose, Ecological Footprint (EF) method was applied to evaluate the sustainability of the current transportation system and consequently an optimized model was suggested for 2026. Comparing EF of the current transportation system with the world standards, demonstrated that many transportation types such as minibus, taxi, and private cars have a high level of EF. Based on the predicted population for 2026, 457390 people, the optimized transportation percentage shares were proposed, including 6.71, 57.02, 16.31, 19.08, and 0.88 for minibus, bus, taxi, private cars, and motorcycle respectively. Applying the new plan can save 16132 litre fossil fuel as well as 11 tons CO2 annually.