مدل اثرات توام دو متغیر کلان اقتصادی تولید ناخالص داخلی و قیمت بنزین بر تلفات حوادث ترافیکی با استفاده از داده‎های پانل

بررسی اثر عوامل کلان اقتصادی و اجتماعی بر تلفات حوادث ترافیکی گامی مناسب در جهت اتخاذ تصمیم‎های صحیح اقتصادی و کاهش خسارات ناشی از این حوادث در کشورها است. اما با توجه به شرایط اقتصادی و موقعیت متفاوت کشورها، این اثرات متفاوت هستند. این پژوهش برای اولین‎بار به‎طور توام به بررسی رابطه میان قیمت بنزین و سرانه تولید ناخالص داخلی با نرخ تلفات ترافیکی به تفکیک کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری اقتصادی (oecd) و سایر کشورها پرداخته است و از این طریق سطح اقتصادی کشورها در بررسی این عوامل در نظر گفته شده است. داده‎های استفاده شده در این پژوهش، داده‎های 91 کشور جهان طی سال‎های 2000 الی 2016 در قالب داده‎های پانل هستند. در تحلیل این داده‎ها از مدل خودرگرسیون برداری پانل (var) که یکی از روش‎های مناسب اقتصادسنجی است، استفاده شد و اثر متغیرها در سال‎های قبل نیز شناسایی گردید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد در هر دو گروه کشور و با روندی کاملاً متفاوت، به‎طور معناداری افزایش قیمت بنزین در دو سال نخست و سرانه تولید ناخالص داخلی موجب کاهش نرخ تلفات ترافیکی می‎شوند. این کاهش به‎خصوص در مورد قیمت بنزین و برای کشورهای oecd بیشتر است. دلیل این امر را می‎توان حذف سفرهای غیرضروری و افزایش مطلوبیت حمل‎ونقل همگانی در اثر افزایش قیمت بنزین و بهبود شرایط ایمنی ترافیک کشورها در اثر افزایش تولید ناخالص داخلی و در نتیجه آن کاهش تلفات حوادث ترافیکی دانست.

The Model of Simultaneous Effects of Two Economic Macroscale Variables, GDP and Gasoline Price, on Road Traffic Fatalities by Panel Data

Investigating the effects of socioeconomic macroscale factors on road traffic fatalities is a useful step for adopting accurate economic decisions and reducing damages of these accidents in countries. But due to the distinct economic level and position of countries, these effects are different. This paper has paid to investigate the simultaneous relationship between gasoline price and GDP with traffic fatalities. The data used in this paper are the panel data of 91 countries spanning 20002014. In analyzing these data that applied separately for OECD and nonOECD countries, have used one of the proper models in econometrics titled vector autoregressive model (VAR). The results revealed in both groups of countries and with quite different trends, increase in gasoline price and GDP per capita significantly lead to decrease in traffic fatalities rate. This decrease is more especially about gasoline price in OECD countries. The reason for these results can be the removal unnecessary trips and increase in public transportation utility in effect of gasoline price increase and improve traffic safety conditions in effect of an increase in GDP.