بررسی تاثیر سیلاب‌ها و آبگیری سد کارون 4 بر تغییرات ریخت‌شناسی رودخانه ارمند در ده سال اخیر (94-1384)

ریخت شناسی یکی از مهم ترین شاخه های علم مهندسی رودخانه است که بررسی تغییرات آن در رودخانه هایی که سدهای بزرگ را تغذیه می کنند، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در حقیقت بدست آوردن درک بهتر از رفتار رودخانه موجب کاهش صدمات و آسیب های احتمالی به سازه های هیدرولیکی و زیر ساخت های عمومی می شود. در همین راستا در این پژوهش به بررسی تغییرات ریخت شناسی رودخانه ارمند که از حوضه کارون شمالی سرچشمه می گیرد و نهایتاً وارد سد کارون 4 می شود، پرداخته شده است. در این مطالعه با استفاده از 14 تصویر ماهواره ای لندست etm+ و oli الگوی جابه جایی مجرای اصلی رودخانه، به همراه تغییرات عرض و سینوسیته حاصل از فرایندهای رسوبگذاری و فرسایش در ده سال منتهی به سال 1394 و ناشی از دو سیلاب بزرگ در این بازه زمانی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد متوسط جابه جایی مجرای اصلی رودخانه منجر به فرسایش (رسوبگذاری) برای ساحل راست و چپ به‌ترتیب 15 (14) و 10 (12) درصد عرض متوسط رودخانه است. همچنین نرخ خالص تغییرات مساحت ناشی از جابه جایی مجرای اصلی رودخانه برای ساحل راست و چپ به‌ترتیب 11/0 و 74/0 هکتار در سال بدست آمد. با بررسی تاثیر سیلاب ها مشخص شد در هر دو ساحل میزان فرسایش بیشتر از رسوبگذاری است و ساحل راست پویاتر از ساحل چپ است. بررسی های مربوط به چهار بازه طولی در مسیر رودخانه نشان داد مقدار سینوسیته در تمام سال ها با نزدیک شدن بازه ها به مخزن سد کارون 4 افزایش می یابد. همچنین نتایج نشان داد که سد کارون 4 بر تمامی پارامترهای ریخت شناسی رودخانه ارمند تا بازه ی 5/3 کیلومتری تاثیر بسزایی دارد.