بررسی آزمایشگاهی تاثیر پساب تصفیه‌شده شهری بر فرآیند ته‌نشینی و تحکیم رسوبات چسبنده در سامانه‌های انتقال آب

تحکیم رسوبات چسبنده نقش موثری در مقادیر تنش‌برشی بحرانی فرسایش رسوبات ته‌نشین شده در مخازن و کانال‌های انتقال آب دارد. آگاهی یافتن از رفتار رسوبات ریزدانه می‌تواند تاثیر بسزایی در بهره‌برداری و نگهداری سازه‌های آبی داشته باشد. از این رو در این تحقیق به بررسی تاثیر پساب شهری، که در شرایط خشکسالی به عنوان منابع آب تجدید پذیر مورد استفاده قرار می‌گیرد، بر ته‌نشینی و تحکیم رسوبات چسبنده در سامانه‌های انتقال پرداخته شده است. به همین منظور مراحل تحکیم رسوبات در چهار بازه زمانی 1، 3، 14 و 28 روز و با استفاده از ستون‌های ته‌نشینی و برای سه غلظت 0، 30 و 60 درصد پساب و سه غلظت اولیه رسوب 200، 300 و 400 گرم بر لیتر انجام شد. نتایج نشان داد با افزایش غلظت اولیه، عمق ته‌نشینی رسوبات (h/h0) نیز افزایش می‌یابد و غلظت اولیه رسوبات تا 300 گرم بر لیتر بر فرآیند تحکیم تاثیر گذار است؛ به طوری که تفاوت چندانی بین غلظت اولیه 300 تا 400 گرم بر لیتر مشاهده نمی‌شود. همچنین مشخص شد مراحل تحکیم در آب خالص و سیال حاوی 60 درصد پساب بسیار نزدیک به هم است اما در سیال حاوی 30 درصد پساب رفتار متفاوتی نشان می‌دهد. با بررسی درصد سدیم قابل تبادل (esp) برای درصدهای مختلف پساب و در پایان تحکیم 28 روز مشخص شد که روند تغییرات h/h0 برای درصدهای مختلف پساب با تغییرات شاخص پخشیدگی esp یکسان است. علت پدیده پراکنش در سیال حاوی 30 درصد پساب را می‌توان با خصوصیات شیمیایی سیال و جانشینی کلسیم به جای یون سدیم در ذرات رسی توجیه نمود.

Experimental study of the effect of urban wastewater treatment on the process of deposition and consolidation of cohesive sediments in water transfer systems

Consolidation of cohesive sediments has an effective role in the critical stresses of erosion ofsediments deposited in reservoirs and water channels. Knowing the behavior of finegrained sedimentscan have a significant effect on the operation and maintenance of water structures. Therefore, in thisstudy, the effect of urban wastewater, which is used as a renewable resource in drought conditions, isconsidered on the deposition and consolidation of cohesive sediments in transmission systems. For thispurpose, the stages of consolidation of sediments were performed for four time intervals of 1, 3, 14and 28 days using deposition columns and for three concentrations of 0, 30 and 60% wastewater andfor three initial concentrations of sediments of 200, 300 and 400 g/l. The results showed that the initialconcentration increases with the sediment deposition depth (H/H0) and the initial concentration ofsediments up to 300 g / l affects the consolidation process. Thus there is no significant differencebetween the initial concentrations of 300 to 400 g / l. It was also found that the consolidation stages inpure water and the fluid containing 60% of the wastewater are very close together, but fluid containing30% of the wastewater shows a different behavior. By analyzing the percentage of exchangeablesodium (ESP) for different percentages of wastewater and at the end of 28 days consolidation, it wasfound that the change in H/H0 for different percentages of the wastewater is the same with changes inESP. The cause of the dispersal phenomenon in a fluid containing 30% of the wastewater can beexplained by fluid chemistry and substitution of calcium instead of sodium ion in clay particles.