«یادداشت تحقیقاتی» بررسی اثر شکل دره و شعاع قوس بر نتایج آنالیز تراوش سدهای خاکی قوسی با مدل‌سازی عددی سه بعدی

گاهی مشاهده می شود بنا به دلایلی، شکل سدهای خاکی در پلان به صورت قوسی است. یکی از سوالاتی که در این ارتباط مطرح می شود، اثر این قوس بر روی پدیده تراوش است. در این پژوهش به بررسی عددی تراوش در سدهای خاکی قوسی به صورت سه بعدی پرداخته می شود. برای این منظور یک سری آنالیز توسط نرم‌افزار تفاضل محدود flac 3d انجام و تاثیر متغیرهای مختلف از جمله شکل دره، ارتفاع سد و شعاع قوس مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج نشان می دهد احداث سد در حالت قوسی دبی عبوری از بدنه سد را تحت تاثیر قرار می دهد؛ بدین نحو که با افزایش شعاع قوس (انحنا کمتر) دبی خروجی از سد در هر دو دره با شکل مقطع ثابت و تنگ شونده، کمتر می گردد و دبی با طول قوس یک رابطه تقریباً خطی دارد. در دره با مقطع ثابت و در یک ارتفاع مشخص، دبی خروجی بیشتری نسبت به دره تنگ شونده مشاهده گردید. همچنین نتایج تحلیل‌ها نشان داد که در سدهای خاکی قوسی، متوسط گرادیان هیدرولیکی بیشتری نسبت به سدهای خاکی تخت در پایین دست ایجاد می گردد.

» Research Note «Investigation of the Effects of Valley Shape and Arc Radius on the Seepage Analysis of Arched Earth Dams using 3D Numerical Modeling

Earth dams under certain conditions are constructed as arch shaped in plane. This may have different reasons such as foundation problem, stability of the body of the earth dam and seepage. Change in the earth dam shape results in its discharge changes too. This is one of the reasons why this study was made. The main purpose of this study is to examine the numerical analysis for verifying the extent of discharge and hydraulic gradient variations of arch dams. For this purpose, a series of numerical analysis by FLAC 3D software were made, and the impact of parameters such as the shape of the valley, height of the dam and the radius of the arc were examined. The results showed that as the radius of the arc increases, discharge rate of the dam in both types of the valleies decreases. In a valley with a constant cross section at a certain height, discharge rate is more than a narrow valley. The results also showed that discharge and arc length have linear relationship. The analysis also showed that, average of hydraulic gradient downstream of arch dams is greater than the straight dams.