آسیب‌شناسی توسعه دریامحور سواحل مکران با تاکید بر اسناد بالادستی

توسعه دریامحور یکی از مهم‌ترین مفاهیم مطرح شده در چند دهه اخیر است. در واقع توسعه دریامحور، راه میان‌بر توسعه برای کشورهایی با سواحل دریایی است. ایران نیز یکی از کشورهای دریایی است که دریای مکران از مهم‌ترین مناطق دریایی آن است. در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، توسعه دریامحور سواحل مکران با تاکید بر اسناد بالادستی مورد آسیب‌شناسی قرار گرفته است. یافته‌های این پژوهش مبین این است که سواحل مکران از منظر راهبردی، اقتصادی و لجستیکی، به‌ویژه در حوزه‌های مختلف توسعه دریامحور از قبیل حمل‌و‌نقل دریایی، انرژی، گردشگری دریایی و منابع غذایی دریایی، از اهمیت و استعداد بالقوه بسیار زیادی برخوردار است. به طور کلی عدم‌توسعه این منطقه به عدم‌سرمایه‌گذاری کارآمد و اثر‌بخش داخلی و خارجی برمی‌گردد که خود نیز به دلایل متعدد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، محیطی و البته حقوقی است. در بررسی دلایل حقوقی می‌‌توان به عدم توجه اثربخش به مقوله توسعه دریامحور به صورت هنجاری، ساختاری و رفتاری، در اسناد بالادستی نظیر برنامه‌های شش‌گانه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و ضعف در اجرای برخی قوانین و مقررات مرتبط با توسعه سواحل مکران اشاره کرد. در نهایت به منظور تحقق توسعه دریامحور، ضروری است برخی اقدامات و الزامات داخلی از منظر هنجاری، ساختاری و رفتاری توسط دو قوه مقننه و مجریه، بخش خصوصی و نهادهای غیر‌دولتی صورت پذیرد. از منظر بین‌المللی نیز برخی اقدامات از جمله تعمیق روابط دوستانه مابین ایران، کشورهای حوزه خلیج فارس، دریای عمان، اقیانوس هند و کشورهای دارای فناوری های دریایی پیش رفته، از اهمیت اساسی جهت تحقق توسعه دریامحور برخودار است.

pathology of sea-oriented development of makran coasts with emphasis on upstream documents

sea-oriented development is one of the most important concepts raised in the last few decades. in fact, sea-oriented development is a shortcut to development for maritime countries. iran is also one of the maritime countries and the makran coast is one of its most important maritime areas.in this research, using the descriptive analytical method, the sea-oriented development of the coast of makran, with an emphasis on the upstream documents, was subjected to pathology.the findings of this research show that the coasts of makran are of great importance and potential from a strategic, economic, and logistic point of view, especially in various areas of sea-oriented development, such as sea transportation, energy, sea tourism, and seafood resources. in general, the lack of development in this region is due to the lack of efficient and effective internal and external investment, which is also related to many political, economic, cultural, environmental, and of course legal reasons. in examining the legal reasons, it is possible to point out the lack of attention to the category of sea-oriented development in a normative, structural, and behavioral manner in an efficient and effective way, in upstream documents such as the programs of economic, social and cultural development, and the weakness in the implementation of some laws and regulations related to the development of makran beaches. in the international dimension, sanctions in the field of foreign investment are one of the factors for the lack of development of these coasts. finally, in order to realize sea-oriented development, it is necessary to take some measures and internal requirements from the normative, structural, and behavioral perspective by the legislature and executive powers, the private sector, and non-governmental institutions. from an international point of view, some measures such as deepening friendly relations between iran, the coastal countries of the persian gulf, the oman sea, the indian ocean, and countries with advanced marine technologies are of fundamental importance for the realization of maritime-oriented development.