جستجوی پادتن‌های ضد لپتوسپیرا در سرم خون گاو و گوسفندان ارومیه

لپتوسپیروز یکی از شایع ترین بیماری مشترک بین انسان و دام از حدود نیم قرن پیش بوده که تا کنون گزارش‌های مختلفی از وقوع آن در انسان و دام ها گزارش شده است. بررسی انجام شده در بسیاری از نقاط ایران حاکی از افزایش شیوع آن در بین جمعیت مذکور است. هدف از مطالعه حاضر تعیین میزان شیوع سرولوژیک لپتوسپیرا در گاوها و گوسفندها در ارومیه بود. برای این منظور نمونه خون از تعداد 203 راس گاو و 166 راس گوسفند در کشتارگاه ارومیه نمونه‌های خون گرفته شد. سرم های خون با روش استاندارد جدا و تا زمان انجام آزمایش‌های سرولوژیک در دمای 20- درجه سانتی‌گراد نگهداری شدند. نمونه ها با آزمایش آگلوتیناسیون میکروسکوپی (mat) و با استفاده از سروتیپ های پومونا، گریپوتیفوزا، هارجو، کانیکولا، ایکترهموراژیه و بالوم ارزیابی شدند. در مجموع 36% گاوها و 3/19% گوسفندها شامل 8/33% گاوهای نر، 5/40% گاوهای ماده، 3/18% قوچ ها و 25% میش ها واکنش سرمی مثبت به انواع سرمی زنده لپتوسپیرا را نشان دادند. در بین واکنش سرمی مثبت گاوها، 7/22% پومونا، 8/13% گریپوتیفوزا و 4/8% هارجو و گوسفندها 7/66% گریپوتیفوزا، 2/26% پومونا و 1/7% کانیکولا بودند. میزان 2/18% گاوهای مثبت، عیار 1:100 و 6/26% عیار 1:200 و در گوسفندها 6/13% عیار 1:100 و 8% عیار 1:200 و 3/2% عیار 1:400 داشتند. در بین گاوها 6/28% آلودگی به یک سرووار، 9/5% به دو سرووار و 5/1% آلوده به سه سرووار بوده و در گوسفند 3/13% به یک سرووار و 6% به دو سرووار واکنش مثبت نشان دادند. مقایسه فراوانی سنی گاو های با واکنش سرمی مثبت نشانگر افزایش موارد مثبت با افزایش سن بوده (05/0p < ) ولی اختلاف معنی داری در بین نر و ماده وجود نداشت. بنابراین فاکتور جنس در ابتلا به لپتوسپیرا موثر نبوده اگرچه ابتلا در ماده ها بیشتر از نرها بود ولی با افزایش سن میزان ابتلا در گاوها افزایش داشت. مقایسه فراوانی سرووار ها بیانگر غالب بودن ابتلا به پومونا در گاو و گریپوتیفوزا در گوسفندها بود. در مجموع، واکنش سرمی مثبت به لپتوسپبرا در گاوهای ارومیه حدود 2 برابر گوسفند بود. اغلب دام‌ها به یک سرووار مبتلا بوده و ابتلا به بیش از یک سرووار در گاو بیشتر از گوسفند دیده شد. نتیجه گیری اینکه لپتوسپیروز به عنوان یک بیماری مشترک در گاوهای ارومیه شایع تر از گوسفند بوده و ضروری است تمهیدات لازم جهت مبارزه با بیماری از طریق تعیین دقیق وضعیت بیماری، سویه های شایع در منطقه و جداسازی و شناسایی آنها در نظر گرفته شود.