اثر کنه واروآ، ( varroa destructor)، روی ویژگی‌های ریخت‏شناختی و تغذیه‏ای زنبور ‏عسل نژاد ایرانی (apis mellifera meda)

زنبور عسل در بقا و گرده افشانی بسیاری از گیاهان نقش مهمی را ایفا می‏کند.  یکی از مهم ترین آفاتی که زنبور عسل را مورد حمله قرار می‏دهد، کنه واروآ می‎باشد.  این کنه به عنوان انگل‌ خارجی، عمدتاً از خون لاروها، شفیره ها و حشرات کامل زنبور عسل تغذیه می‏کند.  در این تحقیق، تاثیر آلودگی زنبور عسل نژاد ایرانی به تراکم‏های مختلف کنه در مرحله شفیرگی، روی ویژگی‌های زیستی و ریخت‏شناختی حشرات کامل زنبور کارگر مورد بررسی قرار گرفت.  بدین منظور کنه‏های ماده از کندوهای آلوده جدا شده و سپس بسته به تراکم مورد نظر کنه، درون هر سلول حاوی پیش‏شفیره یک، دو و سه کنه قرار گرفت.  پس از ظهور، ویژگی‏های تغذیه‏ای حشرات کامل زنبور هر سه روز یک بار و به مدت 12 روز بررسی گردید و پس از آن زنبورها جهت بررسی مساحت آسینی‏های غدد هیپوفارینژال تشریح شدند.  نتایج مربوط به ویژگی‏های زیستی و ریخت‏شناختی نشان داد که افزایش تراکم کنه تاثیری در طول دوره شفیرگی زنبورها نداشت، اما به طور معنی‌داری باعث کاهش وزن، طول بدن، مساحت بال‌های جلو، عقب و ساق پای عقب زنبورهای کارگر شد.  از طرفی زنبورهای کاملی که در دوران شفیرگی حامل سه کنه بودند، بیش ترین مرگ و میر را داشتند و به همین دلیل نیز امکان بررسی ویژگی‏های تغذیه‏ای آن‏ها وجود نداشت.  نتایج مربوط به ویژگی‏های تغذیه‏ای نشان داد که با افزایش تراکم کنه از میزان مصرف شربت و آب زنبورها کاسته شد، اما در میزان مصرف گرده اختلافی را نشان نداد.  از سویی شاخص مصرف مواد غذایی زنبورهای فاقد کنه و زنبورهای حامل دو کنه در دوره شفیرگی نسبت به زنبورهای دارای یک کنه بیش تر بود، اما نرخ رشد و مساحت آسینی‏های تیمارها تفاوتی نشان نداد.  امید می رود که نتایج مطالعه حاضر با ارایه اطلاعات بیش تر در خصوص چگونگی تاثیر کنه واروآ روی زنبورها، زمینه‌ای را برای کنترل این کنه فراهم سازد.

the effect of varroa destructor (acari.: varroidae) on morphological and nutritional characteristics of the worker honeybee, apis mellifera meda (hymenoptera.: apidae)

honey bees play an important role in the survival and pollination of many plants. one of the most important of pests that attack honey bees is varroa destructor mite. this mite is an ectoparasite of honeybees and feeds mainly on larvae and pupae. in this research, apis mellifera meda workers were infected at the pupal stage to different mite densities and then the biological and morphological characteristics of the emerged adult bees were investigated. for this purpose, female mites were collected from infected hives and placed in each prepupal cell according to the desired mite density (0, 1, 2 or 3 mites). after adult bees emerged, nutritional traits were checked every 3 days for 12 days. then these adult bees were dissected to measure the area of ​​the hypopharyngeal acinus. the biological and morphological results showed that the increase mite density had no effect on the duration of the pupation period of bees, but it significantly decreased the weight, body length, area of the forewings, hind wings and hind tibia of bees. adult bees that had three mites during their pupation had the highest mortality rate and for this reason, it was not possible to examine their nutritional characteristics. the nutritional characteristics results showed that increasing the mite density caused a decrease in the consumption of syrup and water by the adult bees, but the consumption of pollen did not change. the food consumption index of bees without mite and bees with two mites during the pupation period was higher than bees with one mite, but the growth rate and the area of the acini of the treatments did not show any difference. the results of this study are expected to provide a basis for biological control of this mite by providing further information on how it affects honeybees.