تهیه پروفایل سنی براساس تغییرات دندان‌های پیش در مادیان‌های عرب خوزستان

اهمیت تخمین دقیق سن اسب که عمدتاً براساس ارزیابی دندان‌ها صورت می‌گیرد، بر همگان روشن است.  توانایی تخمین سن، می‌تواند هنگام خرید دام، پیش‌بینی مدت زمان زندگی ورزشی مفید آن، کمک به تعیین پیش‌آگهی بیماری‌ها و اهداف بیمه‌ای به کار آید.  در پژوهش حاضر بررسی دندان‌های پیش مادیان‌های عرب خوزستان با هدف تهیه‌ی پروفایل سنی بر اساس تغییرات دندان‌های پیش صورت گرفت.  در این مطالعه، 78 راس مادیان عرب خوزستان مورد بررسی قرار گرفت.  پس از تایید اصالت دام، تصاویر با استفاده از دوربین دیجیتال از نماهای دهلیزی، پوزه‌ای و سطح جوشی دندان‌های پیش پایین تهیه ‌شد.  تصاویر تهیه شده مورد تجزیه و تحلیل رایانه‌ای قرار گرفته و پارامترهای مربوط به رویش دندان‌های شیری و دایمی و تعداد آن‌ها و تغییرات سطح جوشی دندان‌های پیش پایین بررسی گردیده و در نهایت، پروفایل سن دندانی ارایه ‌شد.  دندان پیش شیری سوم (di3) در مادیان‌های عرب خوزستان، زمان رویش متنوعی داشت، در حالی که زمان رویش دندان‌های پیش شیری اول (di1) و پیش شیری دوم (di2) تقریباً مشابه با سایر اسبان بود.  در دندان‌های دایمی، رویش زودتر از موعد دندان‌های پیش دایمی دوم (i2) و پیش دایمی سوم (i3) در مواردی مشاهده گردید.  ستاره‌ی دندانی اولین بار حدود 5/5 سالگی روی سطح جوشی دندان‌های پیش پایین ظاهر شد و نقطه‌ی مینایی در دندان پیش دایمی اول (i1) حدود یک ‌سال زودتر از موعد معمول پدیدار گردید.  در مادیان‌های بررسی شده که در بازه‌ی سنی 15 روز تا 24 سال قرار داشتند، رویش دندان‌های پیش پایین و برخی تغییرات مورفولوژیک آن در مواردی زودتر از زمان معمول مشاهده گردید.

preparation of age profile based on incisors changes in khouzestan arabian mares

the horse age estimation is based on the evaluation of teeth. the ability to age estimation can be used when buying livestock, predicting its useful sporting life span, and helping to determine disease prognosis and insurance targets. in the present study, evaluation of incisor teeth of khouzestan arabian mares was performed to prepare the age profile of changes in the incisors. in this study, 78 arabian mares of khouzestan were examined. after confirming the authenticity of the animals, the images were digitally prepared from vestibular, rostral, and occlusal surfaces of the lower incisors. the prepared images were analyzed by the computer and the parameters related to the growth of deciduous and permanent teeth and their number and changes in the occlusal surface of the lower incisors were investigated. finally, dental age profile was presented. the di3 tooth in khouzestan arabian mares had a variety of eruption times, while the eruption time of the di1 and di2 teeth was almost similar to that of other horses. in permanent teeth, premature growth of i2 and i3 was observed in some cases. dental star first appeared on the occlusal surface of the lower incisors at about 5.5 years old, and the enamel spot on i1 appeared about a year earlier than usual. in the age range of 15 days to 24 years old, the growth of the incisors teeth and some of its morphological changes were observed in cases earlier than usual.