مطالعه‎ی رابطه بیماری‎ها با وضعیت رشد گوساله‎های نوزاد از تولد تا زمان از شیرگیری در گله‎های شیری اطراف مشهد

تامین سلامت گوساله‌ها نقش بزرگی در رشد و نمو آن‌ها و بهره‌دهی گله دارد.  هدف از مطالعه ی حاضر تعیین رابطه بین رخداد بیماری‎های مختلف در گوساله‎های نوزاد با وزن‎گیری و افزایش قد آن ها، همچنین ارتباط بین بیماری‎ها و تلفات با برخی عوامل مربوط به گوساله و محیط آن هاست.  این مطالعه روی 1595راس گوساله‎ی نر و ماده در 8 واحد گاوداری‌ شیری حومه ی مشهد انجام شد.  پس از اخذ مشخصات کلی گاوداری، موارد مرتبط با گوساله‎ها شامل میزان ابتلا به بیماری‎های مختلف، تلفات و زمان رخداد آن‌ها در یک دوره‎ی 80 روزه از مطالعه ثبت شد.  پارامترهای بیومتریک شامل وزن و قد در هنگام تولد، 40 و 80 روزگی نیز اندازه‎گیری گردید.  رابطه ی بیماری‎های مختلف با شاخص‎های رشد (وزن‎ و قد) توسط آزمون مدل خطی و رابطه‎ی متغیرهای مستقل شامل جنس، فصل و نوع زایش، نوع تولد، شکم مادر و وزن تولد گوساله با ابتلا گوساله‌ها به اسهال، درگیری قسمت تحتانی دستگاه تنفس و سایر بیماری‎‎ها و نیز با شانس مرگ توسط آزمون رگرسیون لوجستیک آنالیز آماری شد.  نتایج نشان داد که بیماری‎های اسهال، درگیری قسمت تحتانی دستگاه تنفس، تورم مفصل، نفخ، عفونت بندناف و چشم موجب کاهش معنی‎دار در وزن‎گیری گوساله‎ها شده در حالی که بر افزایش قد فقط اسهال موثر بوده است.  نرخ تلفات، 3.89 درصد و رخداد آن از 1 تا 78 روزگی بود.  مهم ترین علل تلفات گوساله‎ها در سنین پایین، صدمات فیزیکی ناشی از سخت‎زایی، نقایص ژنتیکی، مننژیت، اسهال و سپتی‎سمی و در سنین بالا، درگیری ریوی، اسهال و تورم مفاصل بود.  شانس وقوع اسهال و درگیری قسمت تحتانی دستگاه تنفس در دوقلوها به طور معنی‎داری بیش از تک قلوها، شانس ابتلا به درگیری ریوی در گوساله‎های متولد شده به دنبال سخت‎زایی، در فصل گرم و با وزن تولد بالا بیش از گوساله‎های متناظر بود.  تلفات در دوقلوها، گوساله‎های نر و متولدین فصل گرم بیش از گروه‎های متناظر بود.

Relationship between diseases and growth status of newborn calves from birth to weaning in dairy herds around Mashhad

Providing the health of calves play a major role in their growth and the profitability of the flock. The purpose of the present study was to determine the relationship between the occurrence of different diseases in newborn calves with weight gain and increasing their height and also the relationship between neonatal diseases and mortality rates with some factors due to the calf and its environment. This study was performed on 1595 male and female calves in 8 dairy farms of the Mashhad suburb. After taking some information about the general characteristics of farms, items consist of the rate of involvement with various diseases, mortality rate and the time of its occurrence during the 80day study period were recorded. The biometric parameters consist of weight and height at birth, 40 and 80 days after birth were also measured. The relationship between diseases with growth indicators (weight and height) were evaluated by generalized linear model test and between independent variables including gender, the season of birth, type of parturition (eutocia or dystocia), type of birth (one or twin), parity of cow and birth weight of the calves with involvement in diarrhea, pulmonary infection and other diseases and the chance of death was analyzed by the logistic regression test. Diarrhea, arthritis, bloat, Navel and eye infections caused a significant decrease in weight gaining of calves, whereas only diarrhea had a significant effect on height. The mortality rate was 3.89 percent, which occurred from 1 to 78 days old. The most important causes of calf mortality at lower ages were physical injuries, genetic defects, meningitis, diarrhea and septicemia, and at upper ages were pulmonary involvement, diarrhea and arthritis. The chance of involvement with diarrhea and pulmonary infection in twins was significantly greater than singles, the odds of this infection in calves born with dystocia, in the warm season and high birth weight were greater than the corresponding groups. The mortality in twins, male calves and those born in the warm season were higher than the corresponding groups.