تعیین شایستگی منابع آب شرب دام برای چرای گوسفند با استفاده از GIS (مطالعه موردی: مراتع جنوب‌غربی سبزوار)

با توجه به نقش مهم آب در رشد و پرورش دام و از طرفی، هدررفت علوفه مراتع در صورت فقدان آب کافی برای شرب، ضرورت توجه به بحث شایستگی منابع آب در مراتع بیشر نمایان می‌گردد. از این‌رو برای استفاده بهینه از توان‌های بالقوه موجود دام و مرتع باید به مقوله کمیت، کیفیت و پراکنش منابع آب که جز زیرمدلهای مدل شایستگی منابع آب می‌باشد توجه گردد. با توجه اینکه عوامل مختلفی در تعیین شایستگی منابع آب دخالت دارند، هدف از تحقیق حاضر، شناسایی مهمترین عوامل موثر بر شایستگی منابع آبی، شناسایی عوامل محدود کننده و طبقه‌بندی مراتع جنوب‌غربی سبزوار بر اساس شایستگی منابع آب برای چرای گوسفند (دام غالب استفاده کننده در این مراتع) می‌باشد. این تحقیق با استفاده از روش (1990) fao و در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) انجام شد. ابتدا نقشه‌های dgn منطقه مورد مطالعه تهیه و مرز منطقه مشخص گردید. سپس با مراجعه به منابع آب منطقه، کمیت و کیفیت آب هر منبع (tds، ecو mg+2) تعیین گردید. در نهایت از تلفیق لایه‌های کمیت، کیفیت و نقاط هم‌فاصله از منابع آب (تهیه شده برای چهار شیب 10-0، 30-10، 60-30 و 60 < درصد) مدل شایستگی منابع آب تنظیم گردید. نتایج نشان داد که منابع آب منطقه مورد مطالعه محدودیتی از نظر کمیت نداشته و تماماً در طبقه شایستگی 1s قرار دارند، اما از نظر کیفیت تمام منابع آب جز یکی، در طبقه شایستگی 2s قرار می‌گیرند. مدل شایستگی نهایی منابع آب نشان داد که به‌ترتیب 7/62، 4/2 و 9/34 درصد از مراتع مورد مطالعه دارای طبقه شایستگی 2s، 3s و n می‌باشند. در نهایت عامل‌های شیب، پراکنش نامناسب منابع آب و شوری به‌عنوان عوامل محدود کننده شایستگی آب منطقه معرفی شدند.