بررسی شدتهای مختلف چرای دام بر روی خصوصیات بانک بذر خاک در مراتع بیابانی استان کرمان

چکیدهاین تحقیق با هدف بررسی روند تغییرات تراکم، غنا و تشابه بانک بذر خاک با پوشش سرپا در فاصله‌های مختلف از آبشخور در مراتع شهرستان کهنوج انجام شد. نمونه‌برداری از خاک پس از ریزش بذر گیاهان در فواصل 0، 20، 50، 100، 120، 150، 200 و300 متر اطراف سه آبشخوار از ژرفا‌های 5-0 و 10-5 سانتی‌متری آن انجام گردید. نمونه‌های خاک پس از اعمال تیمار سرما، به گلخانه منتقل و در بستر مناسب کشت شدند. بذرهای جوانه زده شده هر 10 روز یکبار شناسایی، شمارش و حذف ‌شدند. در فصل رشد گونه‌ها، درصد پوشش سرپای گونه‌ها جهت تعیین شباهت بانک بذر خاک با پوشش گیاهی سرپا برداشت گردید. از آزمون glm برای مقایسه فاکتورهای مختلف بانک بذر خاک (فاصله از آبشخور و ژرفای خاک) استفاده شد. نتایج نشان داد که تراکم بانک بذر خاک در فاصله‌های مختلف از آبشخور و در ژرفا‌های مختلف دارای اختلاف معنی‌داری می‌باشد، به‌طوری‌که کمترین میزان آن در فاصله‌های نزدیکتر و بیشترین میزان آن در فاصله‌‌های دورتر از آبشخورها بود. به‌رغم اینکه در فاصله صفر درصد پوشش گیاهی، صفر بود و تعداد محدودی گونه از بذر خاک جوانه زد. اگرچه غنای گونه‌ای در فاصله‌ها و ژرفاهای مختلف دارای اختلاف معنی‌داری بود، اما این تغییرات از روند خاصی پیروی نکرد. تشابه پوشش سرپا با بانک بذر خاک با کاهش شدت چرا و دور شدن از نقاط آبشخور افزایش یافت. به‌طورکلی بیشترین تعداد بذرهای جوانه زده مربوط به گونه‌های یکساله بودند و گونه‌های چندساله و درختی به‌رغم حضور در پوشش روی زمینی در بانک بذر خاک ظاهر نشدند. واژه‌های کلیدی: آبشخور، بانک بذر خاک، پوشش گیاهی، منطقه‌ی ‌خشک