بررسی تیمارهای مختلف تقلید چرای علوفه روی تولید و شادابی گونه Bromus tomentellus (مطالعه موردی: مراتع قره‌باغ استان آذربایجان‌غربی)

چکیده تعیین مقدار برداشت مجاز bromus tomentellus می‌تواند در حفظ و بهره‌برداری صحیح از آن مفید باشد و بقای آن را تضمین کند؛ این تحقیق نیز با همین هدف انجام گردید. تیمارهای آزمایشی شامل چهار شدت برداشت 25، 50 و 75 درصد و شاهد (بدون برداشت) بودند. نتایج بدست‌آمده در قالب طرح اسپلیت پلات در زمان در چهار سال 1386 تا 1389 در نرم‌افزارهای sasو irristat مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج بدست‌آمده نشان داد که اثر سال، شدتهای مختلف برداشت و اثر متقابل سال و شدتهای مختلف برداشت بر روی تولید علوفه و شادابی گونه br. tomentellus در سطح یک درصد معنی‌دار بود. تیمار شاهد با شدت برداشت 25 درصد از لحاظ آماری اختلاف معنی‌داری نداشت. مقایسه دو شدت برداشت 25 و 50 درصد نیز حکایت از عدم اختلاف معنی‌دار بین این دو تیمار داشت. با افزایش شدت برداشت به میزان 50 و 75 درصد میانگین تولید به‌طور معنی‌داری نسبت به شاهد کاهش یافت. البته میانگین تولید و شادابی از سال 1386 تا سال 1389 روند نزولی داشت، که علت این امر کاهش شدید میانگین تولید و شادابی در شدت برداشت 75 درصد بود؛ سایر تیمارهای شاهد، 25، 50 درصد، در طول این 4 سال روند تقریباً یکسانی داشتند. براساس تجزیه ammi، مولفه اصلی اثر متقابل اول(ipc1) در سطح 1 درصد معنی‌دار شد، به‌طوری‌که این مولفه 19/99 درصد از مجموع مربعات اثر متقابل را بیان نمود. بای پلات اولین مولفه اصلی اثر متقابل و میانگین تولید نشان داد که تیمار 75 درصد دارای کمترین میزان تولید و پایداری و تیمار 50 درصد دارای بیشترین پایداری بود و میزان تولید آن از میانگین تولید بیشتر بود. بنابراین با توجه به نتایج بدست‌آمده می‌توان شدت برداشت 50 درصد را برای این گونه در نظر گرفت که شادابی و سلامت گیاه نیز در طول سالیان متمادی حفظ گردد.واژه‌های کلیدی: bromus tomentellus، شدت برداشت، بنیه و شادابی، مراتع قره باغ