برآورد تولید علوفه با استفاده از شاخصهای اقلیمی (بارندگی، دما و سرعت باد) مطالعه موردی: مراتع استپی پیشکوه استان یزد

در یک اکوسیستم، تولیدات گیاهی مقدار انرژی قابل دسترس برای مصرف ‌کننده و تجزیه ‌کننده‌ها را تعیین می ‌کنند. بنابراین شناخت روند تغییرات و عوامل موثر بر تولید، پیش ‌زمینه اصلی درک فرایندها و مدیریت بهینه آن اکوسیستم بشمار می ‌روند. در اکوسیستمهای مرتعی خشک و نیمه ‌خشک، متغیرهای اقلیمی با تاثیر بر میزان رطوبت قابل دسترس درون پروفیل خاک، به ‌شدت ترکیب و تولیدات گیاهی را تحت تاثیر قرار می ‌دهند. در این راستا در پایگاه مطالعاتی صدرآباد واقع در منطقه پیشکوه استان یزد، تاثیر متغیرهای بارندگی، دما و سرعت باد بر تولید گونه‌های غالب گیاهی، طی 9 سال مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور هر ساله درصد پوشش تاجی و تولید گیاهان داخل پلاتهای تصادفی مستقر در طول ترانسکتهای دایمی خطی اندازه ‌گیری شد. داده‌ها‌ی اقلیمی نیز از نزدیک ‌ترین ایستگاه هواشناسی تهیه گردید. رابطه بین مقادیر تولید و متغیرهای اقلیمی بوسیله آنالیز همبستگی و رگرسیون گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که میزان بارندگی طی دوره‌های آذر تا اسفند، آذر تا فروردین و فروردین ماه به‌ترتیب بیشترین تاثیر را بر تولید گونه‌های artemisia sieberi، iris songarica و دو گونهstipa barbata وstipa arabica داشتند. درحالی ‌که دمای تیرماه به همراه بارش آذر تا اسفند تاثیر بارزی بر تولید گونهstachys inflata گذاشتند. تولید گونه‌های iris songarica و stipa barbata علاوه بر متغیر بارش تحت تاثیر سرعت باد فروردین نیز قرار داشتند. در نهایت نتایج نشان داد از بین متغیرهای اقلیمی بارش آذر تا اسفند بیشترین تاثیر را بر تولید کل منطقه داشت. بنابراین می ‌توان برای برآورد تولید علوفه مرتع به ‌منظور تعیین ظرفیت چرایی منطقه از آن بهره برد. واژه ‌های کلیدی: تولید علوفه، بارندگی- رطوبت، مراتع استپی، منطقه پیشکوه، استان یزد