بررسی نیاز رویشگاهی برخی گیاهان مرتعی رویش یافته برروی خاکهای حاصل ازفرسایش سازند مارنی گورپی (مطالعه موردی: استان چهارمحال وبختیاری)

به دلیل ویژگی‌های کانی‌شناختی مارن‌ها و تمرکز کانی‌های رسی نفوذ ناپذیر در پیکره ی این نوع سنگ‌ها و رسوبات حاصله، معمولاً استقرار و رویش پوشش گیاهی در اراضی مارنی امری دشوار به ‌نظر می‌رسد. این پژوهش با هدف بررسی سیستماتیک گونه‌های گیاهی نسبتاً انبوه رویش یافته و تعیین نیاز رویشگاهی و نیز نقش حفاظتی آن‌ها درخاکهای حاصل از فرسایش سازند  مارنی با بستری از سازند تماماً مارنی گورپی متعلق به دوره ی کرتاسه با ضخامت بیش از 100 متردر دو منطقه ی وستگان و دوراهان در شهرستان بروجن استان چهارمحال و بختیاری به مرحله اجرا درآمد. بدین منظور 65 نمونه ی خاک مارنی برداشت و بر روی 31 نمونه آزمایش های فیزیکی و شیمیایی به ‌انجام رسید. بررسی‌های گیاه‌شناسی نیز با استفاده از بازدیدهای مکرر صحرایی و ارزیابی فاکتورهای مختلف پوشش گیاهی در 180 پلات یک متر مربعی به روش تصادفی-سیستماتیک انجام شد و نمونه‌های گیاهی پس از انتقال به هرباریوم مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی، شناسایی شدند. به‌طورکلی ازبین بیش از 400 گونه ی گیاهی موجود رویش یافته در سطح منطقه و برروی سازندهای مختلف یک مجموعه و کلنی از گونه‌های مرتعی astragalus brachycalyx-daphne mucronata-cirsium bracteosum با تراکم بالای 50  درصد می‌تواند در اراضی حاصل از فرسایش سازندهای مارنی خنثی (8-7=ph) با میزان آهک متوسط و حضور حداقلی+na و -cl استقراریابد. از سوی دیگر یک مجموعه و کلنی از گونه‌های مرتعی باترکیب astragalus susianus-daphne mucronata-amygdalus elaeagnifolia می‌تواند در خاکهای مارنی قلیایی (8≤ph) و با غلبه جزء آهکی در سنگ و رسوب در حضور مقادیر-cl بسیار بالا استقراریافته و به عنوان راهکار زیستی مهار فرسایش آبی در خاک های متاثرازفرسایش مارن‌های قلیایی ارائه گردد.

investigating the habitat requirements of some rangeland plants growing on the soils resulting from the erosion of gurpi marli formation (case study: chaharmahal and bakhtiari province)

due to the mineralogical characteristics of marls and the concentration of impermeable clay minerals in the bodies of these types of rocks and sediments, the establishment and growth of vegetation in marl lands is usually hard. this research aims to systematically investigate relatively densely grown plant species and determine their habitat needs as well as their protective role in the soils resulting from the erosion of the marni formation with a bed of the gurpi marly belonging to the cretaceous period with a thickness of more than 100 meters in two regions westgan and dorahan in borujen city of chaharmahal and bakhtiari province were implemented. for this purpose, 65 marl soil samples were taken, and physical and chemical tests were performed on 31 samples. botanical surveys were performed using repeated field visits within 180 plots, and plant samples were identified after moving to the plant museum (herbarium) of the agricultural and natural resources research and education center. in general, out of more than 400 existing plant species growing in the region and on different formations, a collection of rangelands species astragalus brachycalyx-daphne mucronata-cirsium bracteosum with a density of more than 50% can be found in the lands resulting from the erosion of neutral marl formations (ph = 7-8) with a moderate amount of lime and minimal presence of na+ and cl- to be established. on the other hand, a complex colony of rangelands species with a combination of astragalus susianus-daphne mucronata-amygdalus elaeagnifolia can be established in alkaline marl soils (ph ≥ 8) and with the predominance of the calcareous component in rock and sediment in the presence of very high cl- values and as a biological solution. water erosion control in soils affected by the erosion of alkaline marl should be provided.