بررسی رویشگاه و الگوی پاسخ گونه‌ مرتعی krascheninnikovia ceratoides (l.) guldenst به عوامل محیطی در استان اصفهان

شناخت ویژگی‌‌های اکولوژیکی گونه‌‌های ‌‌گیاهی و چگونگی پاسخ آنها به عوامل محیطی، اطلاعات لازم را برای مدیریت پوشش ‌‌گیاهی و احیای اکوسیستم‌های مرتعی فراهم می‌نماید. هدف از این پژوهش، تعیین عوامل محیطی تاثیرگذار بر رویشگاه گونه برگ نقره‌ای (krascheninnikovia ceratoides) و پاسخ آن به تغییرات عوامل اکولوژیکی در مراتع استان اصفهان است. بر این اساس درصد پوشش تاجی و تراکم گیاه مورد مطالعه و گونه‌های همراه در 19 سایت مطالعاتی به روش تصادفی سیستماتیک اندازه‌گیری شد. در هر سایت مرتعی عوامل اقلیمی، فیزیوگرافی و خاک بررسی شد. از روش آنالیز تطبیقی‌‌متعارفی (cca؛ canonical correspondence analysis) و مدل‌‌ افزایشی تعمیم‌‌یافته (gam؛ generalized additive models) برای بررسی ارتباط پوشش گیاهی با عوامل محیطی استفاده شد. نتایج نشان داد که الگوی پاسخ گونهk.ceratoides  در امتداد گرادیان میزان پتاسیم قابل جذب، از مدل افزایشی، پیروی می‌کند. بعکس، پاسخ این گونه در امتداد گرادیان عوامل درصد شن، میانگین دمای سالانه و درصد سنگ و سنگریزه از مدل کاهشی پیروی کرده و با افزایش این عوامل، درصد پوشش‌‌ تاجی کاهش یافته‌است. الگوی پاسخ گونهk.ceratoides  در امتداد تغییرات میزان فسفر قابل جذب، درصد گچ و ارتفاع از سطح دریا، از مدل زنگوله‌‌ای (unimodal) پیروی کرده و حد بهینه رشد آن برای این عوامل به‌‌ترتیب 10 میلی‌گرم بر کیلوگرم، 4/6 درصد و 2250 متر بود. بررسی پاسخ گونهk.ceratoides  در امتداد گرادیان عوامل توپوگرافی، خاک و اقلیم، اطلاعات ارزشمندی را برای تعیین نیازهای اکولوژیکی این گونه‌‌ ارائه داد که می‌‌تواند در مدیریت پوشش‌‌گیاهی و عملیات اصلاح مراتع در مناطق مشابه، مورد توجه قرار گیرد.

Habitat study of Krascheninnikovia ceratoides (L.) Guldenst rangeland response pattern to environmental factors in Isfahan province

Understanding the ecological characteristics of plant species and how they respond to environmental factors provides the information needed to manage vegetation and restore rangeland ecosystems. The aim of this study was to determine the environmental factors affecting the habitat of Krascheninnikovia ceratoides (L.) species and its response to changes in ecological factors in the rangelands of Isfahan province. Accordingly, canopy cover and density of K.ceratoides and the associated species were measured in 19 ecological sites using random systematic sampling method. In each site, climate, physiography and soil factors were identified. Canonical Correspondence Analysis (CCA) and Generalized Additive Models (GAM) using CANOC4.5 software were used to investigate the vegetation relationship with environmental factors. The results showed that the response pattern of K. ceratoides along the gradient of absorbable potassium follows the incremental model. Conversely, the response of this species along the gradient of sand percentage, average annual temperature and rock and gravel percentage has followed a decreasing model and with increasing these factors, the percentage of canopy cover has decreased. The response pattern of K. ceratoides along the changes of the amount of absorbed phosphorus, the percentage of gypsum and the altitude of the sea, follows the bell model (Unimodal), and its optimal growth limit for these factors is 10 mg kg1, 6.4% and and 2250 meters. The study of K. ceratoides species response along the gradient of topographic, soil and climate factors provided valuable information to determine the ecological needs of this species that can be considered in vegetation management and rangeland improvement operations in similar areas.