پیش‌بینی مناطق مناسب رویش گونه آنغوزه (ferula assafoetida l.) در شمال‌شرق ایران با استفاده از مدل بیشینه آنتروپی

آنغوزه به‌عنوان یکی از مهمترین گیاهان خودروی مرتعی در منطقه شمال‌شرق ایران، اهمیت زیادی در حفاظت خاک و اقتصاد بهره‌برداران مراتع دارد. باوجوداین بهره‌برداری نادرست و تخریب زیستگاه‌های آن ازجمله عوامل تهدید کننده‌ این سرمایه‌ طبیعی است. این پژوهش به‌منظور شناسایی رویشگاه‌های بالقوه این گونه در دو استان خراسان رضوی و خراسان شمالی که می‌تواند گامی برای تسهیل و توسعه‌ عملیات بازکاشت و احیاء این گونه به حساب آید، انجام شد. داده‌های مکانی حضور این گونه با اندازه پیکسل 1100*1100 متر به‌عنوان مکان‌های مناسب بالفعل برای رویش آن و لایه‌های اطلاعات محیطی از قبیل اقلیم، خاک، زمین‌شناسی و فیزیوگرافی به‌عنوان متغیرهای پیش‌بینی مورد استفاده قرار گرفت. ابتدا در نرم‌افزار بیومپر نسخه 4 همبستگی متغیرهای پیش‌بینی بررسی و متغیرهای مستقل انتخاب شدند. سپس نقشه‌ رویشگاه بالقوه حاصل از مدل پراکنش گونه با استفاده از نرم‌افزار 3.3maxent  ایجاد شد. نتایج نشان داد که مدل استفاده شده از دقت مناسب برخوردار بوده و به‌مقدار auc برابر 97/0 دست یافته است. از نظر میزان اهمیت، بررسی متغیرهای ورودی به مدل با استفاده از آزمون جک‌نایف، نشان داد که به‌ترتیب اجزاء واحد اراضی، دمای فصلی، سازند زمین‌شناسی، شیب غالب اراضی، ارتفاع زیستگاه و متوسط روزانه دما در مناسب بودن رویشگاه بالقوه‌ گونه‌ آنغوزه در سطح منطقه مورد مطالعه بیشترین اهمیت را داشتند. نتایج این مطالعه می‌تواند در شناخت نیازهای اکولوژیک گونه مورد بررسی و توسعه و احیاء رویشگاه‌های آن به‌کار رود.

Properly predict the growth of (Ferula assafoetida L.) in northeastern Iran using the maximum entropy model

Ferula assafoiteda L., as one of the most important range plants in northeastern Iran, plays an important role in soil conservation and the economy of rangeland stockholder. However, misuse and destruction of its habitats are among the factors threatening this natural capital. This study was conducted to identify potential habitats of this species in the two provinces of Khorasan Razavi and North Khorasan, which can be a step towards to facilitate and develop replanting and rehabilitation operations of this species. Spatial data of the presence of this species with a pixel size of 1100 × 1100 m were used as actual suitable places for its growth and layers of environmental information such as climate, soil, geology and physiography were used as predictor variables. First, in Biomaper Version 4, the correlation of prediction variables was examined and independent variables were selected. The potential habitat areas extracted from the species distribution model mapped with the Maxent 3.3 software. The results showed that the used model had good accuracy and reached to AUC of 0.97. In terms of significance, the study of input variables to the model using the Jackknife test showed that, respectively, land unit components, seasonal temperature, geological formation, dominant land slope, habitat height and daily average temperature are suitable for the potential habitat of Ferula assafoiteda L. species in the level of the study area is of the utmost importance. The results of this study can be used to identify the ecological needs of the species (Ferula assafoiteda L.) and to develop and rehabilitate their habitats.