رابطه تولید علوفه گونه‌های artemisia sieberi، scariola orientalis و stipa atriseta با متغیرهای اقلیمی درمراتع امیدآباد فارس، ایران

بدون توجه به تولید گیاهان یک مرتع، برنامه‌ریزی و مدیریت دام و مرتع مقدور نمی‌باشد. توجه به تولیدات علوفه مرتعی، اساساً برای مدیریت کارآمد و موثر مراتع ضروریست. این مهم با تعیین رابطه بین میزان تولید علوفه گیاهان و متغیرهای اقلیمی موثر بر آنها، در عرصه تعیین می‌گردد. به همین منظور، مقادیر تولید علوفه سالانه گونه‌های شاخص مرتعی، در سایت امیدآباد شرقی، طی سال‌های 1386-1377 به مدت 10 سال در طرح ملی ارزیابی مراتع مناطق مختلف آب و هوایی و اندازه‌گیری دوباره آنها طی سال‌های 1395-1396 به مدت 2 سال و درمجموع به مدت 12 سال، به روش قطع و توزین در داخل 60 پلات تصادفی دو مترمربعی در طول چهار ترانسکت 300 متری اندازه‌گیری شد. مقدار بارندگی و دمای ماهانه در این فاصله زمانی نیز با استفاده از داده‌های ایستگاه هواشناسی آباده در کل ماه‌ها به‌طور جداگانه در هر سال محاسبه گردید. مقدار تولید علوفه خشک سالانه هر گونه به‌عنوان متغیر وابسته و مقدار بارندگی و دمای محاسبه شده به‌عنوان متغیرهای مستقل منظور و روابط بین آنها با استفاده از برنامه رگرسیون چند متغیره خطی در نرم‌افزار spss بررسی شد. نتایج نشان داد که بارندگی و دمای فصل زمستان و پاییز بر تولید گونه تاثیر معنی‌دار گذاشته است و بارندگی‌های بهاره و همچنین دمای فصل رویش یعنی فروردین و اردیبهشت، به تنهایی بر تولید علوفه گونه‌ها تاثیر نداشته است. بر اساس نتایج پژوهش، با در اختیار داشتن داده‌های بارندگی و دما، تولید علوفه سالانه تفکیک شده گونه‌های مورد بررسی و تولید سالانه سال‌های آینده با دقت بالا قابل برآورد می‌باشند.

Relationship between forage production of Artemisia sieberi, Scariola orientalis and Stipa atriseta species with climatic variables in Omidabad rangelands of Fars, Iran

Regardless of rangeland plant production, it is not possible to plan and manage livestock and rangeland. Attention to rangeland forage production is essential for efficient and effective rangeland management. This importance is determined by identifying the relationship between forage production of plants and climatic variables which affect them in the field. For this purpose, the annual forage production values of rangeland index species were measured in Omidabad Eastern site during the years of 19982008 for 10 years in the national plan for rangeland assessment of different climatic zones and their remeasurement during the years of 20172018 for two years by cutting and weighing in 60 random plots of two square meters along four 300meter tracts. The amount of rainfall and monthly temperature in this time interval were also calculated using the data of Abadeh meteorological station in all months separately each year. The amount of annual dry forage production of each species as a dependent variable and the amount of rainfall and temperature calculated as independent variables and relationships between them were investigated using a linear multivariate regression program in SPSS software. The results showed that rainfall, winter, and fall temperatures had a significant effect on species production and spring rains as well as the temperature of the growing season, in April and May, alone did not affect the forage production of the species and based on the results research, with the availability of rainfall and temperature data, the annual forage production of the studied species and the annual production of the coming years can be estimated with high accuracy.