پایش پوشش گیاهی مراتع نیمه استپی در شمال شرق ایران

مراتع در اقتصاد کشور از لحاظ تامین علوفه مورد استفاده دام و از دیدگاه حفاظت آب و خاک جایگاه ویژه‏ای را به خود اختصاص داده‏اند که علاوه بر موارد ذکر شده، در خصوص اهمیت مراتع می‏توان ویژگی های بسیارِ دیگری را برشمرد که مدیریت اصولی این اراضی را ضروری می‏سازد. بر همین اساس و در راستای طرح ملی ارزیابی مراتعِ مناطق مختلف آب و هوایی کشور سایت های آسلمه، توکل باغ و ترنو شاه جهان در شمال شرق ایران بر مبنای پوشش گیاهی آن که معرف بخشی از پوشش گیاهی مناطق کوهستانی شمال خراسان می باشد، انتخاب شدند. در طول دوره چهار سال (1386-1383) از پوشش تاجی، تراکم و تولید گیاهان منطقه در شش ترانسکت خطی و در هر ترانسکت شصت پلات1*1 متر آماربرداری انجام گردید. متوسط تاج پوشش گیاهی سایت ها نیز به ترتیب 94/69 درصد، 38/41 درصد و 44/48 درصد طی دوره برداشت بود و شامل گندمیان دائمی، بوته ایها، شبه گندمیان، پهن برگان دائمی و یکساله ها می باشد. متوسط تولید سالیانه مرتع این سایت ها نیز به-ترتیب 654، 356 و 506 کیلوگرم در هکتار بدست آمد که در ماه آخر بهار و ماه اول تابستان در زمان ییلاق مورد استفاده دام قرار می گیرد. در منطقه آسلمه به لحاظ اینکه آب شرب دام (چشمه) وجود ندارد، چرا کمتر انجام می شود و از پوشش گیاهی خوبی برخوردار است، در حالی که در سایت توکل باغ به لحاظ نزدیکی با روستا زمان چرا طولانی می باشد. همچنین در دو سایت توکل باغ و ترنو شاه جهان چرای پیش از موعد و زیاد نیز انجام می گردد که موجب کاهش تولید مراتع شده است.