اثر گرد و غبار بر برخی از صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی دو گونه bromus tomentellus و medicago sativa

در سال‌های اخیر، گرد و غبار تاثیر قابل توجهی بر برخی از خصوصیات‌ مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گونه‌های گیاهی داشته است. در این تحقیق اثر گرد و غبار شبیه‌سازی شده بر خصوصیات مورفولوژیکی مانند ارتفاع، سطح ویژه برگ، زی‌توده اندام هوایی و زمینی، طول و حجم ریشه و خصوصیات فیزیولوژیکی مانند کلروفیل، تبادلات گازی و نشت الکترولیت در دو گونه  bromus tomentellusو medicago sativa بررسی شد. در گونه b. tomentellus گرد و غبار باعث افزایش ارتفاع شد. ولی در گونه m. sativa گرد و غبار بر ارتفاع گیاه تاثیر معنی‌داری نداشت. سطح ویژه برگ و زی‌توده هوایی تحت تاثیر گرد و غبار قرار نگرفت. زی‌توده زیرزمینی در گونه  m. sativaافزایش یافت ولی در  b. tomentellusبین گونه شاهد و تیمار اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. در گونه m. sativa حجم ریشه و طول ریشه افزایش یافت. در گونه b. tomentellusحجم ریشه افزایش ولی در طول ریشه اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. در هر دو گونه مورد بررسی، گرد و غبار بر کلروفیل تاثیر معنی‌داری نداشت ولی فتوسنتز و هدایت روزنه‌ای کاهش یافت. تعرق نیز در گونه m. sativa کاهش پیدا کرد ولی بر گونه b. tomentellus اثر معنی‌داری نداشت.به‌صورت کلی گرد و غبار به‌ویژه برای گونه لگوم فعالیت‌های فیزیولوژیک را محدود نموده و گیاه با افزایش زی‌توده زیرزمینی با شرایط تنش سازگار گردید.

Effects of dust on some morphological and physiological parameters in Bromus tomentellus and Medicago sativa

In recent years, dust has had a significant impact on some of the morphological and physiological characteristics of plant species. In this study, the effect of simulated dust on morphological traits of Bromus tomentellus and­ Medicago sativa like plant height, SLA, aboveground and belowground biomass, root volume and length and physiological traits such as chlorophyll, gas exchange, and electrolyte leakage were studied. In B. tomentellus, dust caused to increased height; however, in M. sativa, dust had no significant effect on plant height. SLA and aboveground biomass were not influenced by dust in the study species. The belowground biomass increased in M. sativa but no difference was observed between control and dust treatments in B. tomentellus. In M. sativa, the root volume and root length increased. In B. tomentellus, the root volume increased, but no significant difference was observed in root length. Dust had no significant effect on chlorophylls for both species; however, photosynthesis and stomatal conductance were reduced. Transpiration decreased in M. sativa but no significant effect was found for B. tomentellus. In general, dust, especially for legume species, limits physiological activity, and the study species become compatible with stress conditions through increasing the belowground biomass.