ارزیابی سلامت رویشگاهی در سه طبقه ارتفاعی مراتع شمال سبلان

هدف این تحقیق ارزیابی سلامت مراتع شمالی سبلان در سه طبقه ارتفاعی (کمتر از 1500، 1500 تا 2100 و 2100 تا 2700 متر) که نماینده مراتع روستایی، روستایی–عشایری و عشایری می‌باشند، با استفاده از روش آنالیز عملکرد چشم‌انداز (lfa) در استان اردبیل بود. برای نمونه‌برداری 3 ترانسکت 50 متری در هر طبقه ارتفاعی با توجه به یکنواختی عرصه و پراکندگی لکه‌ها مستقر شد. با استفاده از روش lfa سه ویژگی پایداری، نفوذپذیری و چرخه عناصر غذایی با استفاده از 11 شاخص سطح خاک تعیین شد. تجزیه‌وتحلیل آماری داده‌ها با استفاده از روش lfa در محیط نرم‌افزار excel با استفاده از دستورالعمل تانگوی و هیندلی انجام شد. شاخص پایداری خاک در طبقه ارتفاعی سوم برای فرم‌های رویشی بیشتر از طبقه ارتفاعی اول و دوم بود و اختلاف معنی‌دار داشته (p>0/05)، ولی بین فرم‌های رویشی طبقه ارتفاعی اول و دوم اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. مقایسه شاخص‌های نفوذپذیری و چرخه عناصر غذایی هر سه طبقه ارتفاعی در فرم‌های رویشی اختلاف معنی‌داری را نشان داد (p<0/05). شاخص پایداری در طبقه ارتفاعی سوم (72.35) و دوم (48.75)، شاخص نفوذپذیری در طبقه ارتفاعی سوم (73.31) و اول (15.99) و شاخص چرخه عناصر غذایی در طبقه ارتفاعی سوم (78.75) و اول (10.12) به‌ترتیب دارای بیشترین و کمترین مقدار بودند. در کل وضعیت طبقه ارتفاعی سوم از نظر سلامت مرتع بهتر از دو طبقه دیگر بود. به‌طوری‌که با بررسی ویژگی‌های عملکردی لکه‌های اکولوژیک مرتع می‌توان معرف‌های گیاهی موثر در سلامت مراتع را شناسایی کرد و اقدامات مدیریتی مناسبی را برای حفظ آن انجام داد.

Evaluation of habitat health in three elevation classes of north Sabalan rangelands

The aim of this study was to assess the rangeland health of North Sabalan in threeelevation classes (less than 1500, 1500 to 2100, and 2100 to 2700 meters), which were the representative of rural, ruralnomad, and nomad rangelands, using the landscape function analysis (LFA) in Ardabil province. For sampling, three 50meter transects were established in each elevation class according to the uniformity of the habitat and distribution of patches. Using the LFA framework, three characteristics including stability, infiltration and nutrient cycling of soil surface were determined using 11 indicators. Statistical analysis of data was conducted using the LFA method and instructions of Tongway and Hindley in Excel software. The soil stability index for vegetation life forms in the elevation class of 2100 to 2700 m was more than that of the other two elevation classes, with significant difference (P>0.05); however, there was no significant difference between the first and the second class .Comparison of the infiltration and nutrient cycling indices for vegetation life forms in the elevation class of 2100 to 2700 m was also more than those of the other two elevation classes with significant differences (P<0.05). The stability index in the third elevation class (72.35) and in the second class (48.75), the infiltration index in the third elevation class (73.31) and in the first elevation class (15.99), and the nutrient cycling index in the third elevation class (78.75) and in the first elevation class (10.12) had the highest and least values, respectively. Overall, the health condition of the third elevation class was better than the other two classes. By examining the functional characteristics of ecological patches, we can identify the vegetation indicators affecting rangeland health, and then conduct proper management to protect that ecosystem.