بررسی نقش اعتبارات صندوق‌های خرد اعتباری در توانمندسازی و تغییر نگرش محیط‌زیستی زنان روستایی (مطالعه موردی: پروژه ترسیب کربن خراسان جنوبی)

فقدان کسب و کار مناسب از عوامل موثر بر بهره‌برداری بیش از توان از منابع طبیعی و بیابان‌زایی است. درآمد سرانه پایین، پس‌انداز کم و عدم دسترسی به اعتبارات برای مردم فقیر به‌ویژه برای زنان ایجاد مشکل نموده و امکان توسعه خود اشتغالی، مشاغل مولد و کسب و کارهای درآمدزا را از بین می‌برد. در مناطق خشک و بیابانی در چنین شرایطی تنها مسیر معاش افزایش فشار به بوم‌سازگان و بهره‌برداری غیر‌اصولی است. اعتبارات خرد برای زنان فاقد درآمد یکی از راهکارهای احتمالی دستیابی به توسعه اقتصادی و اجتماعی پایدار در این مناطق مطرح شده است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی نقش اعتبارات صندوق‌های خرد اعتباری در توانمندسازی و تغییر نگرش محیط زیستی زنان روستایی است. روش تحقیق این پژوهش توصیفی‌تحلیلی می‌باشد. نمونه آماری شامل 188 نفر از زنان روستایی عضو صندوق‌های خرد اعتباری منطقه سربیشه، استان خراسان جنوبی است. برای اطمینان از روایی پرسشنامه، کمیته تحقیق سئوالات ابعاد مختلف پرسشنامه را مورد بررسی و تایید قرار داد. سطح پایایی پرسشنامه تحقیق با استفاده از روش آلفای کرونباخ 0.952 بدست آمد. از آزمون همبستگی پیرسون، مقایسه میانگین‌ و تحلیل واریانس یک‌طرفه و آزمون‌های تعقیبی post hoc و lsd در تحلیل آماری در محیط نرم‌افزار spss استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد ارتباط معنی‌داری بین توانمندسازی زنان روستایی و متغیرهای سن، میزان سال‌های عضویت در صندوق‌های خرد، سطح تحصیلات، کفایت وام، مبلغ وام، درآمد ماهیانه و نگرش محیط‌زیستی آنان وجود دارد و سطح توان‌افزایی و نگرش محیط‌زیستی بین زنان روستایی متفاوت می‌باشد. یافته‌های تحقیق نشان داد که اعتبارات صندوق‌های خرد به خوبی توانسته با جلب مشارکت زنان به‌عنوان همیاران دائم در مدیریت و کنترل بیابان زمینه بهبود وضعیت اقتصادی – اجتماعی جوامع محلی را فراهم آورد.

Rural women’s microfinance funds mediator to change in environmental attitudes and desert control and managementCase study: carbon sequestration project, south Khorasan

Lack of proper business is one of the factors affecting the exploitation of natural resources and desertification. Low per capita income, low savings and lack of access to credit for poor people, especially for women, make it difficult to eliminate selfemployment, productive jobs and incomegenerating businesses. In desert and arid areas, under such conditions, livelihoods are the only way to increase the pressure on ecosystems and unskilled exploitation. Microfinance for women without income is one of the possible ways of achieving sustainable economic and social development in these areas. The purpose of this study was to investigate the effects of credit microfinance funds on the empowerment of rural women as the weakest economic community in these areas. The research method was descriptiveanalytic. A sample of 188 rural women members of the Southern Khorasan Mortgage Fund was considered. To ensure the validity of the questionnaire, the research committee examined and verified the various dimensions of the questionnaire. The reliability level of the questionnaire was obtained using Cronbach’s alpha (0.952). Pearson correlation test, mean comparison, and ANOVA and POST HOC and LSD post hoc tests were used in statistical analysis in SPSS software environment. The results of this study showed that there was a meaningful relationship between the empowerment of rural women and age variables, the number of years of membership in welfare funds, educational level, loan adequacy, loan amount, monthly income and their environmental outlook, and the level of empowerment varied among rural women. The research findings showed that microfinance credits were able to improve the socioeconomic status of local communities by attracting women’s participation as permanent partners in desert management.