بررسی عوامل موثر بر رکود اقتصادی مرتعداران در مراتع بلبان‌آباد (شهرستان دهگلان، استان کردستان)

کاهش عملکرد مراتع بر تعداد دام و فعالیّت‌های اقتصادی دامداران تاثیر مستقیم دارد و ادامه این روند رکود اقتصادی را در بین بهره‌برداران مراتع شدت می‌بخشد. هدف از این تحقیق، بررسی عوامل اثرگذار بر رکود اقتصادی مرتعدارانِ مراتع بلبان‌آباد بود. جامعه آماری در این تحقیق، 400 نفر از بهره‌برداران مراتع بلبان‌آباد بودند. حجم نمونه این تحقیق با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، 196 مرتعدار تعیین شد. به منظور انتخاب نمونه‌ها از روش نمونه‌گیری تصادفی استفاده شد. ابزار مورد استفاده در این روش برای گردآوری داده‌ها و اطلاعات، پرسشنامه بود. روایی پرسشنامه را متخصصان مرتع و پایایی آن را ضریب آلفای کرونباخ تایید کرد. تجزیه و تحلیل داده‌ها به‌وسیله نرم‌افزار spss نسخه 22 انجام شد. نتایج حاصل از آزمون همبستگی اسپیرمن نشان داد که عوامل اقتصادی بیشترین همبستگی را با رکود اقتصادی مرتعداران داشت. به‌علاوه نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان داد که در میان گویه‌های عوامل اقتصادی، فقدان تنوع شغلی با ضریب 0.912؛ در میان گویه‌های عوامل مدیریّتی، محدودیّت واگذاری اعتبارات به مرتعداران کم‌درآمد به منظور کاهش وابستگی درآمدی مرتعداران به مرتع با ضریب 0.885؛ در میان گویه‌های عوامل زیست‌محیطی، آسیب‌پذیری دامداری سنتی در اثر خشکسالی و کمبود علوفه با ضریب 0.893 و در میان گویه‌های عوامل اجتماعی، عدم اعتماد بین مرتعداران در فعالیّت‌های مشارکتی با ضریب 0.910 بیشترین اثرگذاری را با رکود اقتصادی مرتعداران دارند. همچنین، نتایج حاصل از تحلیل‌مسیر نشان داد که بیشترین اثرگذاری مستقیم و اثر کل (مجموع اثرات مستقیم و غیرمستقیم) مربوط به عوامل اقتصادی؛ و بیشترین اثرگذاری غیرمستقیم مربوط به عوامل مدیریّتی بود.

Investigating the Factors Affecting the Recession of Farmers in BolbanAbad Rangelands (Dehgolan City, Kurdistan Province)

The aim of this study was to investigate the factors affecting the beneficiaries’ economic recession in the BolbanAbad Rangelands. The statistical population of this study was 400 beneficiaries in the BolbanAbad Rangelands. The sample size of this study was determined to be 196 rangeland beneficiaries by using Krejcie and Morgan table. A random sampling method was used to select the samples. The tool used to collect data and information was a questionnaire. The validity of the questionnaire was confirmed by rangeland experts and its reliability was confirmed by Cronbach’s alpha coefficient. Data were analyzed by SPSS software version 22. The results of Spearman correlation test showed that economic factors had the highest correlation with the beneficiaries’ economic recession. In addition, the results of factor analysis showed that among the economic factors, the lack of job diversification with a coefficient of 0.912; among the management factors, the limitation of credit transfer to lowincome beneficiaries to reduce the income dependency with a coefficient of 0.885; among the environmental factors, the traditional livestock vulnerability due to drought and forage deficiency with a coefficient of 0.893; and among the social factors, the distrust between the beneficiaries in collaborative activities with a coefficient of 0.910 had the most impact on the beneficiaries’ economic recession. Also, the results of the path analysis showed that the most direct and total effects were related to economic factors and the most indirect effect was related to management factors.