تدوین و اعتبارسنجی شاخص‌های مناسب ارزیابی تاب آوری روستایی در برابر مخاطره خشکسالی مطالعه موردی: حوضه آبخیز حبله رود

شاخص های تاب آوری در برابر مخاطرات محیطی، یکی از معیارهای اساسی در فرایند برنامه ریزی و ارزیابی برنامه های سازگاری با اثراتمخاطرات طبیعی در مناطق روستایی بشمار می آید. مقاله پیش رو در صدد است به شناسایی، بهگزینی و اعتبار سنجی شاخص های مناسب وبومی سازی شده تاب آوری در مناطق روستایی در شرایط خشکسالی و کم آبی بپردازد، تا برنامه ریزان و محققان بتوانند در مطالعات تاب آوری،خشکسالی و بحران آب از این شاخص ها، که به تایید و توافق کارشناسان و خبرگان رسیده است، استفاده نمایند. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلیبا استفاده از پرسشنامه در سطح خبرگان و متخصصان میباشد. در این پژوهش معیارها وشاخص های مختلفی از ادبیات نظری استخراج و از طریق پرسشنامه در معرض داوری تعداد 35 نفر از خبرگان و کارشناسان متخصص موضوعی قرار گرفت. در این پژوهش 25 شاخص مناسب مورد تایید متخصصان، کارشناسان امور اجرایی و خبرگان محلی معرفی گردیده است. از شاخص های مناسب و دارای بیشترین اجماع میتوان به شاخص هاییهمچون؛ میزان تنوع معیشتی خانوار، روند رشد و یا کاهش منابع طبیعی روستا، احتمال مهاجرت از روستا، دسترسی به انواع منابع آب کشاورزی، میزان سطوح اراضی کشاورزی (مالکیت)، وضعیت پوشش بیمه و خدمات اضطراری، توسعه کشاورزی، توان پس انداز خانوار و دورنمای فعالیتهای کسب و کار غیرکشاورزی روستا در آینده اشاره نمود. نتایج این تحقیق میتواند آغازی برای تدوین مدل ملی شاخص های ارزیابی تاب آوری روستایی، ایجاد بانک اطلاعات شاخص های تاب آوری و کمی نمودن آنها در راستای رسیدن به توسعه پایدار و همچنین کاهش اثرات تغییر اقلیم و خشکسالی درمناطق روستایی کشور باشد.