بررسی اثرات قرق بر برخی خصوصیات، فرسایش‌ پذیری و ترسیب کربن خاک (مطالعه موردی: مراتع بزداغی خراسان شمالی)

با توجه به گسترش کاربرد قرق به‌منظور اصلاح مراتع و ترسیب کربن، بررسی اثرات آن بر خصوصیات خاک و محاسبه ارزش اقتصادی کربن ترسیب‌یافته حایز اهمیت است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی تغییرات برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در نتیجه اعمال قرق در مقایسه با چرای آزاد و نیز، بررسی اثرات قرق بر میزان ترسیب کربن خاک و محاسبه ارزش اقتصادی آن در منطقه بزداغی استان خراسان شمالی می‌باشد. به‌این منظور، 15 نمونه خاک به‌صورت تصادفی – سیستماتیک، از عمق 150 سانتیمتری و درطول 3 ترانسکت به طول 500 متر و به فاصله 200 متر از یکدیگر در هر منطقه (قرق و تحت چرا) برداشت شد. در آزمایشگاه، برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک شامل  بافت، جرم مخصوص ظاهری، درصد تخلخل، درصد رطوبت اشباع، اسیدیته، هدایت الکتریکی، درصد کربن آلی، ازت کل، میزان ظرفیت تبادل کاتیونی، سدیم، پتاسیم ، کلسیم، و منیزیم تبادلی تعیین گردید و شاخص فرسایش‌پذیری خاک (با استفاده از رابطه نسبت رس اصلاح شده)، محاسبه شد. مقایسه میانگین‌ها با استفاده از آزمون تی مستقل وبا استفاده از نرم افزار spss نسخه 16، انجام شد. نتایج بیانگر آن است که اعمال قرق در منطقه بزداغی، بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک اثر مثبت معنی‌داری گذارده است و شاخص فرسایش پذیری خاک را نیز به‌طور معنی‌داری کاهش داده است (0.05>p). میانگین کربن ترسیب شده در خاک منطقه قرق شده به‌طور معنی‌داری بیشتر از منطقه تحت‌چرا می‌باشد(0.05>p) و ارزش اقتصادی آن، 4709760 تومان برآورد گردید. با توجه به نتایج به‌دست آمده ، خصوصا ارزش اقتصادی بالای کربن ترسیب یافته در خاک منطقه قرق شده، اعمال قرق در منطقه مورد مطالعه قابل توصیه می‌باشد.