ارزیابی ارجحیت اکسشن‌های برتر از گونه festuca sulcata l.برای استفاده در اصلاح و احیاء مراتع آلپی استان اردبیل

گونهl. festuca sulcata ازگندمیان چند‌ساله ویژه مراتع نیمه‌استپی مناطق آلپی است. به‌منظور ارزیابی کیفیت رشد، عملکرد تولید علوفه و تولید بذر، پنج اکسشن از این گونه در قالب طرح بلوک کاملاً تصادفی در شرایط دیم با سه تکرار در ایستگاه سامیان اردبیل کاشته شد. پس از استقرار نهال‌ها، در پایان فصل رویش، صفاتی از قبیل درصد زنده‌مانی، پوشش‌تاجی، ارتفاع بوته، قدرت نهال و عملکرد علوفه و بذر از سال 1389 تا 1393 اندازه‌گیری گردید. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار sas مورد تجزیه واریانس قرار گرفت و مقایسه میانگین صفات مورد ارزیابی به روش دانکن در سطح 5% خطا انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین درصد پوشش‌تاجی (997.77 سانتی‌متر‌مربع)، ارتفاع بوته (45.88 سانتی‌متر) و قوه نامیه بذر (100%) به اکسشن سرعینکوه آلوارس تعلق داشت. میانگین تولید علوفه آن 528.58 کیلوگرم علوفه خشک در هکتار بود. در عملکرد تولید بذر بین اکسشن‌ها اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد ولی بین سال‌ها اختلاف معنی‌داری در سطح 1% وجود داشت. میانگین تولید بذر آن در اکوتیپ‌های مورد مطالعه 95.33 کیلوگرم در هکتار بود. در نتیجه اکسشن‌های‌ برتر از این گونه که دارای توان بالایی از نظر تولید علوفه هستند، می‌توانند در فرایند احیاء و توسعه مراتع نیمه‌استپی در منطقه آلپی مورد استفاده قرار گیرند.

Assessment of preferred better accessions of Festuca sulcata L. for improvement and developmend alpine ranglands of Ardabil province

Festuca sulcata L. as a perennial grass is special to semi steppe rangelands in alpine regions. In order to evaluate the growth quality, forage and seed yields, five extensions of this species were planted under rainfed conditions in a completely randomized block design with three replications at Samian station in Ardebil. After establishment of the seedlings, traits, such as viability percentage, crown cover, shrub height, seedling vigor, and forage and seed yields were measured from 2010 to 2014, at the end of the growing season. The data were analyzed using SAS software and comparison of the means of the evaluated traits was performed by Duncan’s multiple range tests at P ≤ 0.05. The results showed that the greatest percentages of crown cover (997.77 cm2), shrub height (45.88 cm) and seed viability (100%) were belonged to SareinAlvaris accession. Average values of forage and seed yields were 528.58 and 93.33 kg ha1 y1, respectively. There was no significant difference between accessions in term of seed yield but there was a significant difference (P ≤ 0.01) between years. The average seed production in the studied ecotypes was 95.33 kg ha1. Consequently, superior accessions of this species with great potential for foliage production can be used in the process of restoration and development of semi steppe rangelands in alpine region.