مطالعات سنگ شناسی، شیمی کانی و سنگ زایی باتولیت شیورداغ (شمال اهر- آذربایجان شرقی)

توده گرانیتوییدی شیورداغ در استان آذربایجانشرقی و شمال اهر، به داخل واحدهای کرتاسه فوقانی تا ایوسن نفوذ کرده و سبب ایجاد دگرگونی مجاورتی و اسکارن زایی شده است. رگه ها و دایک های کوارتز-آپلیتی این توده را قطع می کنند. کانی های اصلی تشکیل دهنده شامل کوارتز، پلاژیوکلاز، پتاسیم فلدسپار، هورنبلند، بیوتیت و کلینو پیروکسن بوده و بافت های پرتیت-آنتی پرتیت، پورفیری، گرانولار و آنتی راپاکیوی بافت های رایج می باشند. براساس مطالعات شیمی کانی، ترکیب بیوتیت ها بین دو قطب استونیت و سیدروفیلیت و آمفیبول های این توده در محدوده منیزیوهاستینگزیت و منیزیوهاستینگزیت هورنبلند قرار می گیرند. کلینوپیروکسنها بیشتر دیوپسیدی بوده و پتاسیم-فلدسپار به قطب سانیدین متمایل بوده و پلاژیوکلازها در محدوده الیگوکلاز تا آندزین قرار می گیرند. دامنه حرارتی تبلور این توده را از ? 623 تا ?750 و فشار جایگیری آن را 5/1 تا 4/2 کیلوبار می باشد. در تقسیم بندی های شیمیایی، این توده در محدوده گرانودیوریت و سینودیوریت قرار گرفته و ویژگی متاآلومینوس نشان می دهد. با افزایش sio2 مقادیر al2o3، cao، mgo و tio2 سیر نزولی نشان می دهند و در نمودار عنکبوتی، بی هنجاری مشخص و مثبتی برای عناصر ba ، rb ، th ،la ، ta ، zr ، hf ، cs ، u ، pb و pr و نیز ناهنجاری های منفی برای عناصر p ، nd ، lu و mo مشاهده می شود. ماگمای مولد این توده دارای سرشت شوشونیتی و کلسیمی- قلیایی با پتاسیم بالا بوده و در پوسته قاره ای با ضخامت زیاد تا متوسط جایگیری کرده و تحت تاثیر تفریق یا ذوب بخشی و آلایش پوسته ای متحول شده است. این توده در یک محیط ماگمایی پس برخوردی حاشیه فعال قاره ای جایگیری کرده است.