منشا و جایگاه تکتونوماگمایی سنگ‌های ولکانیکی ترشیری طالقان

فعالیت‌های ماگمایی ترشیری البرز را عمدتاً به فرورانش و بسته شدن نیوتتیس نسبت می‌دهند، جزییات این پدیده از جمله ناحیه منشا این ماگماها کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. در این مطالعه، بر اساس ژیوشیمی عناصر اصلی و کمیاب، ویژگی‌های منشا ماگماهای این سنگ‌ها مورد بررسی قرار گرفته و بر این اساس الگویی جهت جایگاه تکتونوماگمایی آن‌ها ارایه شده است. ولکانیسم ترشیری منطقه طالقان به عنوان بخشی از فعالیت‌های ماگمایی در البرز مرکزی- غربی، سکانسی از سنگ‌های ولکانیکی عمدتاً بازیک را تشکیل می‌دهد که مستقیماً بر روی واحدهای متعلق به سازند کرج (با سن ایوسن میانی) قرار گرفته‌اند. سکانس ولکانیکی ترشیری در منطقه طالقان از قدیم به جدید شامل: واحد بازالت- بازالت آنالسیم‌دار، واحد تفریت و واحد الیوین بازالت- تراکی بازالت می‌باشد. واحد بازالت- بازالت آنالسیم‌دار و واحد تفریت دارای خصوصیات ژیوشیمیایی ولکانیک‌های مناطق حاشیه فعال قاره‌ای نشات گرفته از گوشته لیتوسفری غنی شده هستند. سنگ‌های واحد الیوین بازالت- تراکی بازالت خصوصیات ژیوشیمیایی ولکانیک‌های درون صفحه‌ای نشات گرفته ازپلوم‌های آستنوسفری را نشان می‌دهند. مشارکت دو نوع گوشته لیتوسفری و آستنوسفری در تولید (پتروژنز) سنگ‌های آتشفشانی طالقان را می‌توان ناشی از یک مدل ژیودینامیکی کششی پس از کوهزایی دانست.