مدل سازی بهره برداری تلفیقی از منابع آب پایاب سد شهرچای (ارومیه) به روش پویایی سیستم

به منظور مدیریت بهینه بهره برداری تلفیقی از منابع آب در پایاب سد شهر چای ارومیه، مدل پویایی سیستم توسط نرم افزار vensim طراحی شده است. به این ترتیب که ابتدا پارامترهای تاثیر گذار بر نوسان آب سطحی و زیرزمینی و هم چنین برهم کنش عرضه و تقاضای آب شرب، صنعت و کشاورزی از هر دو منبع آب در محدوده مورد مطالعه شناسایی شده است. سپس این پارامترها و ارتباط متقابل آنها در محیط سیستم پویا کدنویسی شد. پس از واسنجی مدل به منظور ایجاد تصمیم گیری های صحیح برای مدیریت یکپارچه منابع تلفیقی، سناریوهای مختلفی مانند بهبود راندمان آبیاری، اجرای طرح فاضلاب شهری و مدیریت تقاضا با توجه به شرایطی که ممکن است در آینده در محدوده به وجود آید، اجرا گردید. نتایج اجرای مدل برای چهار سال آینده نشان می دهد که تامین کل نیاز آب شرب و صنعت از مخزن سد (در صورتی که دیگر شرایط در محدوده به وضع کنونی باقی بمانند)، مدیریت صحیحی نمی باشد، زیرا با کاهش برداشت آب از چاه های شرب، حجم ذخیره آب در آبخوان افزایش چشمگیری خواهد یافت. در این حالت در مناطقی از محدوده که ضخامت ناحیه غیر اشباع کم است، نیاز به اجرای طرح پایین انداختن سطح آب به وجود خواهد آمد. هم چنین با اجرای سیستم جمع آوری فاضلاب در شهر ارومیه، بدون توجه به مقدار تخصیص صحیح آب شرب و صنعت از آب سطحی، حجم ذخیره آب در آبخوان کاسته خواهد شد. بنابراین برای متعادل نگه داشتن آبخوان، می توان با جا به جایی تخصیص آب کشاورزی و فضای سبز از آب تصفیه شده فاضلاب به جای آب چاه ها، از کاهش سطح آب آبخوان و هجوم آب شور دریاچه جلوگیری کرد.