نقش فرایندهای آلایش پوسته‌ای و تبلور بخشی (AFC) در تحول ماگماتیسم قلیایی ترشیری منطقه طالقان

فعالیت آتشفشانی ترشیری منطقه طالقان با توالی ضخیم از سنگ‌های آتشفشانی قلیایی بازالتی مشخص می‌شود که با توالی آتشفشانی‌های تفریتی دنبال می‌شود. ژیوشیمی عناصر کمیاب این سنگ‌ها، بیانگر یک محیط ژیودینامیکی کششی پس از کوهزایی و احتمالاً در نتیجه برخورد قاره ای است که در پایان فرورانش بین صفحه‌های عربی و ایران مرکزی اتفاق افتاده است. این مطالعه، بیانگر جدایش هر دو گروه آتشفشانی از یک ماگمای مادر است. مدل‌سازی عناصر کمیاب، بیانگر آن است که این ماگمای مادر، از ذوب بخشی 15 درصد یک منشا اسپینل لرزولیتی در عمق 60 تا 65 کیلومتری تشکیل شده است.روند تحول مذاب بازالت قلیایی توسط 45 تا 50 درصد تبلور بخشی کنترل می‌شود. فازهای تفریق‌یافته و نسبت آنها عبارتند از کلینوپیروکسن (45 درصد)، اولیوین (25 درصد)، پلاژیوکلاز (25 درصد) و مگنتیت (5 درصد). در حدود 65 درصد تبلور بخشی این مجموعه کانیایی به همراه آلایش با پوسته قاره‌ای در رخساره آمفیبولیت، می‌تواند ماگمای تفریتی را ایجاد کند. مدل‌سازی آلایش پوسته‌ای- تبلور بخشی (afc)، بیانگر مقادیر بالا و متغیر هضم پوسته‌ای با آهنگ 15/0 تا 45/0 از r (نسبت آلایش/نسبت تبلور)، برای تحول ماگما تا تشکیل سنگ‌های تفریتی است.