ارزیابی کیفی رودخانه کارون و سرشاخه‌های آن در استان چهارمحال و بختیاری

آب‌های سطحی معمولاً به دلیل تماس با سازندهای زمین‌شناسی مختلف، ارتباط با سایر منابع آب سطحی و زیرزمینی از نظر ترکیب شیمیایی بسیار متغیر هستند. میزان انحلال کانی‌ها و یون‌ها در آب رودخانه، به مقدار آبدهی وابسته است. هدف از این پژوهش، شناخت دقیق ترکیب شیمیایی آب رودخانه‌ها و سرشاخه‌های اصلی رودخانه کارون در استان چهارمحال و بختیاری و عوامل موثر بر کیفیت آب آنهاست. برای این منظور با استفاده از نرم‌افزار arc gis، موقعیت رودخانه‌ها و سرشاخه‌های اصلی کارون مشخص شد. نتایج تجزیه شیمیایی نمونه‌های برداشت شده در نُه ایستگاه آب‌سنجی در مسیر رودخانه‌ها تا سال 1388 با نرم‌افزار spss پردازش و رده‌بندی شد. تحلیل‌های هیدروژیوشیمی و هیدروشیمی نمونه‌ها به کمک نرم‌افزارهای aquachem، aq.qa و chemistry انجام شد. با توجه به استانداردهای کنترل کیفیت آب مانند نمودار ویلکوکس و شولر، کیفیت هر یک از آنها برای مصارف شرب و کشاورزی تعیین شد که در مجموع در رده آب‌های مناسب قرار می‌گیرند. در بیشتر ایستگاه‌ها نوع آب بی‌کربناتی-کلسیمی (ca-hco3) و در برخی نیز کلراتی-سدیمی (na-cl) است. با توجه به نتایج ضرایب همبستگی (r) میان مولفه‌های مختلف شیمیایی و بررسی‌های زمین‌شناسی، مهم‌ترین عامل موثر در تغییر کیفیت آب رودخانه‌ها، ویژگی‌های سنگ‌شناختی سازندهای مسیر عبور جریان آب‌های سطحی است که در مناطقی مانند محدوده‌ی ایستگاه مَوَرز سبب کاهش شدید کیفیت آب می‌شوند. در مرحله آخر با بررسی شبکه زهکشی منتهی به رودخانه کارون و هر یک از سرشاخه‌ها، حریم کیفی مناسب 1500 متری در نظر گرفته شد و تعداد رخنمون و مساحت هر یک از سازندهای مختلف مسیر جریان، محاسبه شد.