بررسی رفتار زمین‌شیمیایی عناصر اصلی و کمیاب خاکی در گارنت‌های پگماتیت‌های دره ‌ولی (شمال شرق بروجرد، پهنه سنندج- سیرجان)

پگماتیت‌های منطقه‌ دره ‌ولی در شمال شرق بروجرد و در پهنه ساختاری سنندج- سیرجان واقع شده‌اند. این پگماتیت‌ها به‌صورت دایک‌هایی با روند شمال‌غرب- جنوب‌شرق، واحدهای گرانودیوریتی منطقه‌ مورد مطالعه را قطع کرده‌اند. این سنگ‌ها از نظر کانی‌شناسی شامل کانی‌های کوارتز، فلدسپار‌های آلکالن (ارتوکلاز و میکروکلین)، پلاژیوکلاز، مسکوویت، گارنت (آلماندین- اسپسارتین)، آندالوزیت، تورمالین و آپاتیت هستند. الگو‌های ree بهنجار‌شده نسبت به کندریت در پگماتیت‌های دره ولی، بیانگر غنی‌شدگی اندک lree نسبت به hree )4.04-1.76(lan/ybn=، الگوی نسبتاً مسطح hree و بی‌هنجاری منفی شدید eu (0.54-0.20 (eu/eu*= است. بررسی شیمی عناصر اصلی گارنت‌های درون این پگماتیت‌ها بیانگر منطقه‌بندی ترکیبی با افزایش feo و کاهش mno از مرکز به حاشیه است. مقادیر بسیار بالای منگنزwt.%) 13.18-10.27 (mno= و مقدار کم کلسیمwt.%) 0.29-0.15(cao= گارنت‌های موجود در پگماتیت‌ دره ‌ولی، مشابه گارنت‌های ماگمایی درون مذاب‌های‌ پگماتیتی است. ترکیب بلور‌های گارنت بر روی نمودار mno+cao در مقابل feo+mgo (برحسب درصد وزنی)، بیانگر تبلور آنها در بخش حاشیه‌ای رگه پگماتیتی و از مذاب‌های کم‌تر تفریق‌یافته است. نتایج la-icp-ms حاکی از غنی‌شدگی گارنت‌های مورد مطالعه از عناصر کمیاب خاکی سنگین (hree)، تهی‌شدگی از عناصر کمیاب خاکی سبک (lree) و بی‌هنجاری منفی شدید euدر مرکز )0.41-0(eu/eu*= و مثبتeu )3.22-0(eu/eu*= در حاشیه‌ها است. عناصر y، hree، ti، zr، nb، ta، hf، u و mn از مرکز به سمت حاشیه کاهش نشان می‌دهند. این تغییرات از مرکز به حاشیه، به افزایش فاز سیال و اکتیویته h2o در ماگما و افزایش تفریق ماگمایی نسبت داده شده است. الگوی ree و بی‌هنجاری‌های eu در گارنت‌های دارای منطقه‌بندی، بیانگر تبلور آنها در شرایط احیایی تا اکسیدان است.