مقایسه ساخت دو حکایت تمثیلی از مثنوی و الهی‌نامه (التماس کردن همراه عیسی از او زنده کردن استخوان را)

جلال‌الدین محمد مولوی برای ارائه معارف والای عرفانی خود از ظرف حکایتهای تمثیلی بهره می جوید تا پیامهای عمیق و دشواریاب مثنوی را برای مخاطب آسان و عینی سازد. او برای این منظور بیشتر به سراغ قصّه‌هایی می رود که در اذهان مردم سابقه دارد اما از قصّه ماخذ حکایتی می‌سازد که مورد نظر خود اوست و پیام او را در بر دارد.  او در داستانسرایی نیز درایتی شگرف داشته و گاهی عناصر داستانی را در حدّ رقابت با داستان نویسی جدید متناسب با ظرفیت حکایتها به کار گرفته است. در این پژوهش عناصر داستانی با روش مقایسه‌ای در دو حکایت مثنوی و الهی‌نامه عطار با عنوان «التماس کردن همراه عیسی از او زنده کردن استخوان را...» مورد بررسی قرار می‌گیرد با این هدف که موارد قوّت و ضعف هر یک از دو حکایت نشان داده، و چگونگی استفاده از عناصری همچون طرح و پیرنگ، شخصیت، گفتگو، زاویه دید، صحنه‌پردازی، زمان، مکان،‌ گره افکنی، گره‌گشایی و درونمایه حکایتها به صورت مقایسه‌ای بررسی و تحلیل شود.  

Structural Comparison of Two proverbial Narratives from Masnavi and Elahi Nameh (Requesting to Christ by his Companions to Make Skeleton Alive)

 Maryam Khalili Jehantigh,PH.D. AbstractJalal Uddin Mohammad Maulavi, for presenting his exalted spiritual teachings, applied allegorical/proverbial narrations so that he could make deep messages and difficult Masnavi easier and identical for his audiences. For that matter, he most often looks for stories that have precedence in peoples’ minds but from the source of the story, he constructs his own narrative containing his messages. He was also intelligently impressive in narration and often employed the narrative elements, suitable with narrative capacities, in competition with modern story writing. In this research, with comparative methods, the narrative elements of two anecdotes of Masnavi and Elahinameh of Attar “requesting to Christ by his companion to make skeleton alive” have been studied with the aim to highlight strength and weakness of each of these anecdotes and to analyze the manners of utilizing elements such as plan and plot, characters, discourse, angle, stage-management, place and time, casting difficulties, resolving difficulties and narrative themes in the forms of comparison.