بررسی و تحلیل نقش پرسش در آثار فارسی عین‌القضات‌ همدانی

کلام نوعی ارتباط است که تا کنون از زوایای گوناگون بررسی و توصیف شده است. دانش‌هایی چون زبانشناسی، دستور، معناشناسی، کاربرد شناسی و... هر کدام به تحلیل و توصیف این پدیده پرداخته‌اند. علوم بلاغی اگر چه با انگیزه تبیین و اثبات اعجاز قرآن تدوین شد، با گسترش دامنه موضوعات آن، به یکی از ابزارهای مهم اهل ادب برای تبیین ظرافت‌های کلام ادبی تبدیل شد. علم معانی یکی از شاخه‌های اصلی بلاغت است که با بسط ظرافت‌ها و تکمیل و تدقیق زاویه نگرش این علم می‌توان به نتایجی برای نقد و تحلیل زبان متون دست یافت؛کلام چه به صورت نوشتار چه به صورت گفتار، در بردارنده اجزایی است که در علم معانی در واحد جمله بررسی می‌شود. از دیدگاه این علم، کلام به خبر و انشاء تقسیم می‌شود، انشاء از مباحث مهم این علم است که نقش اساسی در فراهم کردن زمینه ارتباط متکلم و مخاطب ایفا می‌کند. پرسش از اقسام پنج گانه انشاست که با پذیرش معانی ثانوی متنوّع، متکلم را در رسیدن به مقصود یاری می‌رساند. همین امر آن را به عنوان مهم‌ترین و کارآمدترین جمله در انتقال معانی، تعلیم و بیان تجربیات عارفانه، در آثار عین‌القضات معرفی کرده است.این مقاله بر آن است که با توجه به ویژگی‌های بلاغی پرسش نقش آن را در تقویت ارکان ارتباط، تاثیر و بلاغت آثار فارسی عین‌القضات همدانی بررسی و تبیین کند. 

Analytical Study of the Role of Question in the Persian Works of Ayn al-Quzat Hamadani

  Seyed Aliasghar Mirbagheri Fard,PH.D.Maasumeh Mohammadi AbstractDiscourse is a kind of communication that has so far been studied and described from various angles. Knowledge such as linguistics, grammar, semantics, usage each has analyzed and discussed this phenomenon. Science of eloquence, although, compiled with the intention of explaining and verifying Qur’anic miracles however; with the expansion of topics, it transformed as one of the important tools of literary figures for explaining the literary elegance. Semantics is one of the actual branches of eloquence that with the spread of elegance and accomplishment of outlook of this science could acquire result for the criticism and the analysis of lingual texts. Whether in the form of writing or words, discourse possesses ingredients that in semantics are studied in a single sentence. According to this science, discourse is divided into information and composition. Here, the composition plays fundamental role in providing ground for speaker and audience. Question is from five-dimensional types of composition that by relying on second meaning helps the speaker reach to his target. The same aspect introduces it as the most important and effective sentence in transferring meaning, teaching and describing spiritual experiences in the works of Ayn-al-Quzat.Taking into account the features of eloquence and their role in strengthening communicative elements, the current article tries to study and explain the impacts and eloquence in the Persian works of Ayn-al-Quzat Hamadani.