گونه‌های تک‌گویی در مثنوی

مولانا وظیفه انتقال بخشهای مهمی از روایتهای داستانی خویش را به عهده گفتگوها نهاده است. برخی از این گفتگوها مخاطب خاصی ندارد؛ به بیانی دیگر، یکی از قهرمانان داستان یا خود راوی در لحظه‌‌های عاطفی و هیجانی شدید به گفتگو با خود می‌پردازد و از این راه، هم به پیشبرد ماجراهای داستانی کمک می‌کند و هم پرده از محتوای ضمیر خودآگاه یا ناخودآگاه خویش برمی‌دارد تا خواننده نسبت به آنها اطلاع یابد و بدین طریق، تک‌گوییهای مثنوی شکل می‌گیرد. تک‌گویی براساس هدف نویسنده، ساختار و شکل زبانی خویش به سه نوع: 1) درونی 2) نمایشی و 3) حدیث نفس یا خودگویی تقسیم می‌شود. گونه‌های تک‌گویی در تبدیل زاویه دید بیرونی به درونی نقش بسیار مهمی دارد و غالباً‌ با شیوه اصلی روایت مولانا تناسب کامل دارد که داستانها را با کانون روایت کاملاً‌ باز و از زاویه دید دانای کل آغاز می‌کند؛ اما بتدریج زاویه دید و کانون روایت خود را بسته و محدود می‌سازد. این مقاله که به شیوه سندکاوی تهیه شده و نتایج خود را به شکل تحلیلی – توصیفی ارائه داده به منظور بررسی گونه‌های مختلف تک‌گویی در مثنوی به نگارش درآمده است.  

Types of Monologue in Massnavi; by Rumi

  Fatemeh Moeineddini, PH.D. Abstract Molana, known in the west often as Rumi, elaborates and conveys a significant extent of his story narrations through dialogues. Some of these dialogues do not have a specific audience, in other words, one of the heroes or even the narrator of the story himself speaks with himself in moments filled with severe passion and excitement. In this manner, this character helps the process of the story; while he reveals his consciousness or unconsciousness; so that the reader is informed about that particular character. It is actually through this method that Massanvi’s monologues are formed. According to the author’s purpose, structure and his particular linguistic shape and patterns, Massnavi’s monologues are divided into three types; intrinsic, dramatic and. self revelation.The types of monologue play an important role in turning external point of view into an internal point of view. As a matter of fact this point of view suits Rumi’s main method in narration; as his stories often start with quite an open focus associated with the omniscient point of view, but then gradually the point of view and the focus of narration becomes narrowed and closed.This paper was prepared through exploring documents, offering the results in an analytical-descriptive form, in order to survey the different types of monologue in Massnavi.