بازآفرینی اسطورۀ سوشیانس در«روزگار سپری‌شدۀ مردم سالخورده» محمود دولت‌آبادی

روزگار سپری‌شدۀ مردم سالخورده اثر محمود دولت‌آبادی، یکی از رمانهای نامدار ایرانی است که به سبک رئالیسم جادویی نوشته شده است و در زیر لایۀ واقعگرا و تاریخی آن، ژرف ساخت دنیایی اساطیری، حضوری جدی و مداوم دارد. در این میان، اسطورۀ منجی یا سوشیانس، نقشی کانونی ایفا می‌کند. این مقاله به بررسی موضوع سوشیانس و مسائل و موضوعات مربوط بدان در شکل‌گیری رئالیسم جادویی این رمان می‌پردازد. نتایج نشان می‌دهد که نویسنده ظاهراً برای برون‌رفت از جامعۀ تباه و ستم‌زدۀ انسانی به دنبال آفرینش آرمانشهری است که در دنیای هنری و داستانی، مصداق آن را در سوشیانس می‌بیند و به بازآفرینی این اساطیر می‌پردازد: سوشیانس در قالب سه سامون و سام؛ دجّال در قالب خلیفۀ چالنگ؛ گُواگ پَد، مادر سوشیانس در قالب دختر بلوچ/ مادر سامون. هم‌چنین اشاراتی نیز به دنیای اهریمنی و انتظار منجی، دوره‌های سه‌گانۀ آفرینش، هفت جاوید و رستاخیز، همسنگِ روایتهای مزدیسنایی آنها در این رمان دیده می‌شود.

Recreation of Legend of Sushians in “Gone by Days of Elderly People” Penned by Mahmoud Dolatabadi

The Gone by Days of Elderly People, authored by Mahmoud Dolatabadi is a well-known Iranian novel, which has been written based on magical realism literary style. Beneath the realistic and historical layer of this novel, the permanent and firm presence of a legendary world is evident. In this manner, the legendary savior or Sushians plays a fateful role. This article studies Sushians and related topics in connection with the formation of magical realism in this novel. It is concluded that the author in an apparent attempt to pull out of the corrupt human community, is after the creation of utopia; the example of which is evident in Sushians, within the framework of the artistic world. The writer recreates these legends: Sushians in the framework of Se Saamoun and Saam; the impostor in the framework of caliph of Chalang; Gouaak Pad, the mother of Sushians within the framework of Baluch girl/ the mother of Saamoun. Also, in this novel, mentions have been made of the satanic world and expectation of the savior; three phases of creation; seven immortals and salvation, in line with their narrations based on Zoroastrianism.