جستار برون‌متنی و درون‌متنیِ اشعار متعهّد نیما یوشیج در دهه‌های بیست و سی

در این مقاله کوشش می شود، ابتدا از دیدگاهی برون متنی و جامعه گرایانه، برخی از شاخصترین شعرهای متعهّد نیما در دهه های بیست و سی واکاوی، و سپس در جستاری درون متنی و زبانشناسانه، کیفیّت هنری و ادبی این اشعار نشان داده شود.نتیجۀ این پژوهش که به شیوۀ توصیفی و تحلیل محتوا انجام شده است، نشان می دهد که از دیدگاه برون متنی، بازنمایی ایدئولوژیک اشعار نیما و خوانش های ایدئولوژیک حزب توده از آن اشعار، این گمان را تداعی می کرد که شاعر فقط در تعهّد به حزب توده شعر می سراید. مفسّران و منتقدان نزدیک به حزب توده، فضایی منطبق با آرمانهای خود در خوانش و تفسیر شعرهای متعهّد نیما به وجود آوردند که بنا بر آن از اشعار حتّی فقط با گرایش اجتماعی، قرائتهایی ایدئولوژیک ارائه می شد. پس، اشعار اجتماعی نیما از سوی گفتمان مسلّط با سویۀ سیاسی همراه با نیّات حزب خوانده و شایع می شد؛ امّا در واقع، تعهّد نیما به اجتماع و به طور کلّی چپ گرایی بود و نه به حزب توده. از دیدگاه درون متنی و زبانشناسانه نیز نیما در اشعار متعهّدش هرگز »ادبیّت « کلام خود را قربانی صراحت و شعارهای متعهّدانه با زبان ارجاعی و ترغیبی نکرده و با هنجارگریزیهای معنایی، بویژه نمادگرایی به برجسته سازی دست زده است و با متن »باز «، مخاطبان را به عرصۀ تولید معنا وارد کرده است.

Extra and Intra- Textual Essay on the Engaged peoms of Nima Yushij in the decades 20th and 30th

In this article, at first, the authors have tried to scrutinize some of the most important attributes of Nima Yushij rsquo;s engaged poems in the first decades of 20th and 30th from the view point of extralinguistic and sociological aspects. Then, in the framework of intra textual and linguistic essay artistic and literary quality of these poems are evaluated. From the view point of extratextual approach, descriptive research methodology and content analysis of results show that ideological representation of Nima rsquo;s Poem and Tudeh rsquo;s Party reading and interpretation of those poems make sense that these poems have been just engaged in this party. The interpreters and critiques of this party have reflected a uniform and concordant atmosphere with their own thoughts in relation to the poems of Nima ideologically. So, Social poems of Nima have been always interpreted with political bias on behalf of dominant discourse. But, in fact, the engagement of Nima has been totally toward the society and left Party not Tudeh rsquo;s Party. From the view point of Intratextual and linguistic approach, Nima has never ignored literary aspect of his poetic work in favor of engaged mottos with directive and referential language. He has applied the technique of semantic foregrounding and symbolism to produce an open text which is devoted to the signification process